محمد جلال مشاور وزیر اقتصاد در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه براساس طرح وزارت اقتصاد در خصوص مدیریت آرد و نان مقدار عرضه نان باید قابل قبول باشد، گفت: امروز بیش از ۸۰ روز از شروع طرح مذکور می‌گذرد و بیش از ۷۰ هزار نانوایی به سامانه تجهیز شده‌اند.
وی افزود: برآورد ما براساس آمارهای ادارات‌کل غله و خدمات بازرگانی، این است که ۷۵ هزار واحد نانوایی فعال سنتی در سطح کشور داشته باشیم، سطح پوشش فعلی این طرح حدود ۹۵ درصد کل نانوایان است. برخی مشکلات مانند فوت مالک باعث عدم پوشش کامل طرح شده است و یا امکان تخصیص کارتخوان هوشمند وجود ندارد، مثلاً مجوز نانوایی تاریخ‌گذشته است بر این اساس از سمت دولت محدودیتی وجود ندارد. روزانه فروش حدود ۱۰۰ میلیون قرص نان در سامانه ثبت می‌شود که شامل ۷٫۵ میلیون تراکنش بانکی است.
جلال با اشاره به جزئیات طرح مدیریت هوشمند آرد و نان، گفت: این تعداد تراکنش توسط ۶٫۵ میلیون کارت بانکی یکتا انجام می‌شود و به‌طور متوسط هر ۳ روز خرید نان توسط ۲۸ میلیون خانوار ایرانی انجام می‌شود.
مشاور وزیر اقتصاد اضافه کرد: این طرح با هدف جلوگیری از انحراف نان یارانه‌ای دنبال می‌شود، فردی بیشتر از یارانه استفاده می‌کند که تمکن مالی بالاتری دارد. به‌خلاف سایر اقلام مصرف بیشتر نان توسط خانوارهای کم‌درآمد است و بر این اساس نان آخرین سنگر معیشتی عموم مردم است.
جلال با ابراز اینکه در دولت فرض بر این بود که هزینه دسترسی مردم به نان سنتی نباید تغییر کند، گفت: زمانی که آرد در اختیار نانوا قرار می‌گیرد و با بازار رقیب ۲۰برابر فاصله قیمتی دارد باید زیرساختی طراحی شود که از انحراف یارانه آرد جلوگیری شود، در این طرح نیم‌نگاهی به افزایش کیفیت نان و کاهش دورریز هم وجود دارد.
همکاری ۴ وزارتخانه در طرح مدیریت هوشمند آرد و نان
مشاور وزیر اقتصاد با یادآوری اینکه “چون قرار بود از زیرساخت‌های بانکی بهره ببریم و تنظیم‌گر این بانک نیز وزارت اقتصاد است” ادامه داد: در این طرح کاهش هزینه‌های دولت مطرح شده بود بر این اساس تهیه زیرساخت جهت تحقق اهداف سیاستگذار به وزارت اقتصاد واگذار شد. یک هماهنگی مشترک بین ۴ وزارتخانه انجام شده است تا از مرداد ماه وارد فاز دوم طرح شویم تا بتوانیم نظام هوشمند تخصیص آرد به نانوایان را هدایت کنیم. عملیات اجرایی به‌صورت مشترک با کمک وزارت صمت، کشور و کشاورزی در دستور کار است تا طی دو ماه آینده شاهد آثار صرفه‌جویی ناشی از این طرح باشیم، بر این اساس در این فاز ضریب ۱۵درصدی جبران هزینه‌های نانوایان تعدیل خواهد شد.
جزئیات فاز دوم طرح مدیریت آرد و نان/ ترمیم ضریب ۱۵درصدی افزایش تراکنشهای نانوایان
جلال با اشاره به اینکه سهمیه آرد با مجوز نانوا گره خورده بود و تا سقف مجوز امکان خرید آرد یارانه‌ای برای نانوایان وجود داشت، گفت: در این فاز دنبال متناسب‌سازی سهمیه آرد نانوایان در کشور هستیم و هدف این است که منطق نه‌چندان قوی تحت عنوان سهمیه آرد یارانه‌ای کنار گذاشته شود. رویکرد سنتی با مفهوم سهمیه که به آن نقدهای جدی وارد است در فاز دوم طرح شکسته خواهد شد و می‌خواهیم به‌سمت شناورسازی دسترسی نانوایان به آرد برویم. بسته به نوع استان در دوره‌های یک‌‌ماهه یا دوماهه دسترسی برای خرید آرد یارانه‌ای در دوره بعدی مهیا می‌شود.
سه رکن اصلی طرح مدیریت آرد و نان
وی افزود: اولین رکن این طرح ثبات قیمت نان سنتی است، مردم سهمیه نان ندارند و این موضوع از ابتدا یک گمان رسانه‌ای بود و در طراحی مدل جایگاهی نداشته است و کارت نان نیز یک شایعه رسانه‌ای است، بر این اساس مردم فقط از طریق کارتخوان جدید خرید نان انجام می‌دهند.
مجوز نانوایی در تهران تا ۵میلیارد تومان معامله می‌شد
جلال ادامه داد: بعد از پیاده‌سازی طرح دسترسی مجوز نانوایی تسهیل می‌شود. پیش از این مجوز نانوایی تا ۵ میلیارد تومان بود که این موضوع هزینه تولید نان را افزایش می‌داد. سود پخت نان پاسخ این هزینه‌ها را نمی‌داد. این انحصار ناخواسته مجوز نانوایان شکسته خواهد شد و بر این اساس صدور مجوزهای جدید در حوزه نانواییها تسهیل خواهد شد.
دو اتفاقی که برای نانوایان در خلال طرح وزارت اقتصاد رخ می‌دهد
مشاور وزیر اقتصاد با اعلام اینکه “هم‌اکنون برای جلوگیری از افزایش قیمت نان، ۱۵ درصد کمک‌هزینه به نانوایان تعلق می‌گیرد”، تصریح کرد: رویکرد کلی در این فاز دو بخش دارد؛ کار کارشناسی از استان‌های مختلف برای تعیین میزان افزایش هزینه‌ها و پوشش آن انجام شده است. بعد از عملیاتی شدن این موضوع ایده شناورسازی و متناسب‌سازی دسترسی نانوایان به آرد یارانه‌ای برای محدودسازی جهت جلوگیری از انحراف از شبکه واقعی پیاده‌سازی خواهد شد.
جلال گفت: نانوایی‌های موجود که اغلب نانوایی‌هایی هستند که آرد را تبدیل به نان مردم می‌کنند، بدون محدودیت، بعد از اجرای طرح، می‌توانند آرد خودشان را دریافت کنند و هیچ نگرانی در خصوص مقدار سهمیه و محدودیت ساعت کار نخواهند داشت.
مشاور وزیر اقتصاد گفت: بعد از استقرار کارتخوان‌های هوشمند در کلیه نانوایی‌های کشور، یک داشبورد مدیریتیِ تراکنشهای فروش به‌صورت یک اپلیکیشن روی موبایل یا تحت وب در اختیار هر نانوا قرار می‌گیرد که می‌تواند عملکرد روزانه و حجم تراکنشهای فروش خودش را رصد کند و هشدارهای صادره در مورد تراکنشهای غیرمتعارف احتمالی را مشاهده نماید.
جلال اعلام کرد: دولت مابه‌التفاوت قیمت آرد را در پایان هر روز متناسب با نان فروخته‌شده به نانوا پرداخت می‌کند و او می‌تواند بلافاصله در اپلیکیشن مربوط، آن را مشاهده کند.
وی گفت: این سامانه بعد از فراگیری کارتخوان‌های هوشمند در کل کشور و بعد از نتیجه گرفتن از دوره آزمایشی، در اختیار نانوایان قرار می‌گیرد.
مشاور وزیر اقتصاد تأکید کرد: بعد از اجرای آزمایشی طرح هوشمندسازی یارانه نان در استان زنجان و گرفتن نتایج فاز دوم طرح که چنانچه گفته شد، مربوط به بحث مدیریت یارانه آرد به‌صورت هوشمند است، در توسعه آن بین استان‌ها محدودیت خاصی نداریم؛ تمام تجهیزات، تأمین و زیرساخت‌های مربوط، برای راه‌اندازی آن فراهم شده است و پیش‌بینی دولت این است که ظرف یک ماه آینده کل نانوایی‌های کشور تجهیز شوند.
وی عنوان کرد: نانوایان در مدت باقی‌مانده تا شروع سراسری طرح، عملیات فروش خود را کمافی‌السابق به‌صورت عادی انجام خواهند داد و در ادامه، با شروع فرآیند، با هماهنگی استانداران، مطابق برنامه‌ریزی مدیران استانی، طی بازه زمانی کوتاه و به‌صورت موازی در چند استان، عملیات نصب تجهیزات، شروع و به‌تدریج در کل کشور فراگیر می‌شود.
مشاور وزیر اقتصاد در پایان با بیان اینکه برآورد دولت این است که سالانه حدوداً ۱۰ میلیون تن گندم برای تأمین نان مردم مصرف می‌شود، گفت: برآورد کارشناسان وزارت جهاد و وزارت اقتصاد هم بر این است که ما حدوداً ۳۰ درصد عرضه خارج از شبکه داریم که با اجرای این طرح، جلوی آن گرفته می‌شود.
