در سال های اخیر تصمیم ها، تحریم ها و ممنوعیت ها در کنار عواملی مانند کاهش قدرت پول ملی، زمینه های هجوم حداکثری سرمایه های خرد و کلان به بازار خودرو را به وجود آورد. بازار به دلیل عدم تعادل عرضه و تقاضا و متاثر از نرخ ارز با افزایش سرسام آور قیمت خودرو همراه شد. در این شرایط وضعیت اقتصادی باعث شد که بسیاری از مردم و تقاضاهای مصرفی از خرید خودرو نا امید بشوند.
این موضوع از دید مسئولان نیز پنهان نماند.آنان در صدد بودند با اتخاذ تصمیم ها و راهکارها متفاوت کاری کنند تا مردم به خصوص اقشار کم درآمد و متوسط بتوانند تقاضای خود را به خرید تبدیل کنند. ولی اقدامات آنها نتیجه عکس داد و تا به امروز تغییری در بازار خودرو به وجود نیامده است.
در این شرایط بحث از سر گیری واردات باعث ایجاد امیدواری شد.اما هرچه زمان بیشتر گذشت روند واردات به کندی پیش رفت. هر چند این اواخر گشایش هایی ایجاد شده است.با این حال کار آنچنان که باید پیش نرفته است.در عین حال متولیان واردات وعده های جدید داده اند.
در این فضا، هنگامی که رفته رفته امید در بازار پدیدار شده بود ، بازهم بحث افزایش قیمت محصولات غول های جاده مخصوص باعث بروز نگرانی های جدید در بازار خودرو شد.
در این شرایط شورای رقابت از یک سو اعلام کرد که قرار نیست هر سه ماه یکبار افزایش قیمت داشته باشیم و از سوی دیگر مدعی شد که خودروسازان برای اینکه بتوانند به خواسته خود برسند اقدام به احتکار خودرو کرده اند.
این موضوع با واکنش و تکذیب شدید خودروسازان همراه شد. اما شورای رقابت بر موضع خود ایستاده بود. این مساله موجب شد که سازمان بازرسی به مساله ورود کند. روز دوشنبه ،۱۰ مهر رئیس سازمان بازرسی کل کشور گفت: ” بررسی‌های این سازمان نشان میدهد احتکاری از سوی خودروسازان صورت نگرفته است.”
در مقابل مدیرکل دفتر تخصصی ارزیابی انطباق صنایع حمل و نقل و ماشین آلات سازمان ملی استاندارد در بازدید از پارکینگ‌های دو خودروساز بزرگ کشور، ایران خودرو و سایپا گفت: خودروهای کوییک موجود در پارکینگ هم تاییدیه استاندارد دارند و نباید دپو شوند.
انگورج سرپرست دفتر نظارت بر اجرای استاندارد صنایع فلزی گفت: در پارکینگ اتکا حدود ۲۰۰۰ دستگاه خودرو دپو شده و همه این خودروها تاییدیه استاندارد دریافت کرده‌اند.
وی گفت: باعث تعجب است که با وجود دریافت تاییدیه استاندارد و دریافت برچسب استاندارد، اما همچنان این خودروها در پارکینگ باقی مانده است.
انگورج در ادامه افزود: دپوی خودروها در پارکینگ به خودرو آسیب وارد می‌کند قطعات لاستیکی و پلاستیکی و همچنین رنگ خودرو دچار آسیب می‌شود.
مدیرکل دفتر تخصصی ارزیابی انطباق صنایع حمل و نقل و ماشین آلات سازمان ملی استاندارد گفت: در پارکینگ ایران خودرو هم خودروهای رانا موجود است و هم پژو پارس و دنا و تارا که همه این خودروها تاییدیه استاندارد دارند و مشکلی برای تحویل به مشتری ندارند.”
در این وضعیت مشخص نیست که این بازی تائید و عدم تائید به چه دلیل ادامه پیدا کرده است.آیا سازمان بازرسی اشتباه کرده یا اینکه سازمان استاندارد از زاویه دیگری به مساله نگاه کرده است ؟
آیا این تناقض در تائید و تکذیب به ضرر و زیان مردم نیست؟ آیا باعث نمی شود که مردم بیش از گذشته دچار اضطراب و نگرانی شوند ؟ آیا واقعا خودروسازان برای اینکه بتوانند به خواسته خود برسند،اقدام به احتکار کرده اند ؟ یا اینکه ادعاهای استانداردی و مسائلی از این قبیل که مطرح شده است ، صحت دارد؟ اگر نظر آنها درست است پس سازمان استاندارد چه می گوید؟
اما اصلی ترین نکته این است که چرا باید بازار خودرو به این سمت حرکت کند؟ چرا خودروسازان و نهادهای قیمت گذار باید وارد چالش شوند ؟ آیا تمام این موارد در نهایت به نفع سیستم رانت خوار و به زیان همان مردمی نیست که مدعی حمایت از آنها هستند ؟
حداقل توقع مردم در وضعیت فعلی این است که ابتدا تکلیف را مشخص کنند ؛ یعنی اگر خودروساز احتکار کرده است باید بدون ملاحظه با آنان برخورد شود .اگر شورای رقابت اشتباه کرده است ، این نهاد باید بازخواست شده و جواب پس بدهد. در هر حال وضعیت فعلی به هیچ وجه خوشایند و به نفع مردم نیست و تکلیف باید هر چه زودتر روشن شود.در غیر این صورت بازهم ادامه وضعیت امروز فقط و فقط سیستم رانتی را فربه تر خواهد کرد.
