این روزها باتوجه به نقش وسایل‌نقلیه موتوری با سوخت فسیلی در تشدید آلودگی هوا و فرسودگی بیش‌از ۹۰درصد موتورسیکلت‌های درحال تردد، توسعه به‌کارگیری موتورسیکلت‌های برقی به‌ویژه در کلانشهرها می‌تواند باعث کاهش آلودگی هوای ناشی‌از تردد موتورسیکلت‌ها شود. براساس آمارها در شهر تهران ۲۱درصد از انتشار آلاینده‌های گازی و ۱۰درصد از انتشار ذرات معلق سهم حدود سه‌میلیون موتورسیکلت درحال تردد است که بیشتر آن‌ها نیز فرسوده‌اند.

۷۰۰میلیارد تومان تسهیلات برای خرید موتور برقی

جعفر تشکری‌هاشمی، رئیس کمیسیون حمل‌ونقل شورای شهر تهران با بیان اینکه کار ویژه‌ای برای توسعه استفاده از موتورسیکلت‌های برقی در تهران در بودجه ۱۴۰۲ انجام دادیم، گفت: «در بودجه سال جاری مبلغ ۷۰۰ میلیارد تومان برای مساله موتورسیکلت در نظر گرفته شده که امیدواریم با همت شهرداری تهران شاهد اتفاقات خوبی در این حوزه باشیم. این ۷۰۰میلیارد تومان در مساله ارائه تسهیلات به موتورسیکلت داران هزینه خواهد شد تا پشتیبانی مالی برای خرید موتورسیکلت برقی را داشته باشند.»

درحالی‌ که موتورسیکلت‌ها تاثیر زیادی در کاهش آلودگی هوا دارند و برای توسعه آن‌ها بودجه نیز در نظر گرفته شده اما اکنون اخبار حاکی از آن است که موتورسیکلت‌های برقی جایی در برنامه هفتم توسعه ندارند! مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با بیان این نکته که یکی از مهم‌ترین بندهای حذف‌شده در لایحه برنامه هفتم نسبت به برنامه ششم بند «ش» ماده ۳۸ برنامه ششم است، اظهار کرد: «در این بند، دولت مکلف بوده سالانه به میزان ۱۰درصد از موتورسیکلت‌های بنزینی درحال تردد در کشور را با موتورسیکلت‌های برقی جایگزین کند.»

وی افزود: «اگرچه این بند، طی سال‌های پس از تصویب برنامه ششم، تقریبا عملکری برابر صفر داشته، اما محمل بسیار خوبی برای اجرای طرح‌های جایگزینی موتورسیکلت‌ها با مدل‌های برقی است و عملا تنها سند بالادستی در این حوزه به شمار می‌رود.»

سیدمحمدمهدی میرزایی‌قمی با اشاره به اینکه شهرهای بزرگ کشور به‌خصوص تهران هرسال با بحران آلودگی هوا دست‌وپنجه نرم می‌کنند، اظهار کرد: «حذف الزام به جایگزینی موتورسیکلت‌های بنزینی با نوع برقی آن‌ها، طبیعتا کار را برای برنامه‌ریزی و اجرای اقدامات در این حوزه دشوار می‌کند.»

تغییر ذهنیت مردم درباره ناکارآمدی موتورسیکلت‌های برقی

در همین زمینه، مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان که موتورهای برقی ناوگان پستی کشور را طراحی و تولید کرده است، گفت: «این پروژه از چندمنظر قابل‌توجه است. نخست‌آنکه برای اولین‌بار این موتورسیکلت از نظر شیب روی، سرعت و توان، قابل‌رقابت با موتورسیکلت‌های بنزینی در ناوگان‌های حمل‌ونقل کشور است. این موتورها ذهنیت مردم درباره ناکارآمدی موتورسیکلت‌های برقی و عدم توانایی آنها را برای جایگزینی با مدل‌های بنزینی تغییر می‌دهند.»

محمدامین رحیمی با اشاره به ویژگی‌های این موتورسیکلت‌های برقی بیان کرد: «یکی از ویژگی‌های این محصولات، قابلیت هوشمندی آن است. موتورسیکلت‌ دارای تکنولوژی vcu است و می‌تواند وضعیت تمام قطعات را نمایش دهد و از طریق بلوتوث نیز با تلفن‌همراه افراد ارتباط بگیرد. همچنین این موتورسیکلت‌ها به سرویس مرکزی شرکت متصل هستند که باعث می‌شود خدمات آنلاین بهتری را برای استفاده کنندگان این وسیله‌نقلیه داشته باشیم.»

وی ادامه داد: «از دیگر تکنولوژی‌های استفاده‌شده در این موتورسیکلت‌ها استفاده از باتری سوآپ است. این نوع موتورسیکلت با قابلیت شارژ نیاز به تجهیزات اضافه برای شارژ ندارد و فقط با کابلی که زیر زین قرار دارد؛ در ۳ساعت، شارژ می‌شود. همچنین هنگامی که شارژ باتری تمام شود، راکب می‌تواند به ایستگاه تعویض باتری مراجعه و باتری خالی را با باتری پُر تعویض کند و به مسیر خود ادامه دهد. دیگر نکته مهم درباره این پروژه، قطعات دانش‌بنیان این محصول است که همه در داخل تولید و بومی‌سازی شده‌اند.»

رحیمی با اشاره به همکاری دستگاه‌های مربوطه با یکدیگر افزود: «اولین‌بار است که دستگاه‌های مختلف ازجمله شهرداری تهران و پُست، پای کار آمدند. ناوگان تحویل پست شد و اکنون مورداستفاده قرار می‌گیرد.»

وی درباره میزان پیمایش این موتور باتوجه به باتری شارژی گفت: «این موتورسیکلت‌های برقی قابلیت پیمایش تا ۸۰ کیلومتر را دارند.»

توافق برای ساخت ایستگاه‌های شارژ و سیستم باتری سوآپ

در همین زمینه، چند روز قبل جلسه‌ای به میزبانی شرکت مهندسی و ساخت برق و کنترل مپنا (مکو) برگزار شد که در این جلسه، توافق‌نامه همکاری مشترک میان معاونت حمل‌ونقل شهرداری تهران، شرکت مکو و گروه بهمن با هدف توسعه موتورسیکلت‌برقی، ایجاد زیرساخت شارژ وسایل نقلیه‌برقی و خدمات باتری سوآپ موتورسیکلت‌های برقی منعقد شد.

براساس مفاد این توافق‌نامه، هر سه طرف، جهت استقرار زیرساخت شارژ موتورسیکلت‌های برقی با قابلیت باتری سوآپ و تامین حداقل ۵۰ هزار دستگاه موتورسیکلت‌برقی، مسئولیت‌های مهمی را پذیرفتند. شرکت مکو به توسعه باتری پک برای موتورسیکلت‌های برقی، تولید و احداث ایستگاه شارژ و زیرساخت‌های تامین انرژی و سرویس‌های متصل متعهد شد.

همچنین گروه بهمن، مسئولیت توسعه و تامین موتورسیکلت‌های برقی و مشارکت در توسعه زیرساخت را برعهده گرفته و ازسوی‌دیگر، شهرداری تهران نیز مسئول تامین تسهیلات لازم و مکان‌های احداث ایستگاه شارژ و باتری سوآپ خواهد بود.

در این نشست، معاون حمل‌ونقل ترافیک شهرداری تهران با تاکید بر اهمیت موضوع حمل‌ونقل برقی عمومی برای شهرداری تهران، توسعه و تولید موتورسیکلت برقی، ایجاد زیرساخت‌ها و ایستگاه‌های شارژ و سیستم باتری سوآپ موتورسیکلت‌های برقی را اولویت مهم در راستای توسعه حمل‌ونقل برقی دانست و اعلام کرد شهرداری تهران از هرگونه توافق در این راستا استقبال خواهد کرد.