صنعت لوازم خانگی همانند خودرو دچار انحصار نشده| گرانی لوازم خانگی با هماهنگی سازمان حمایت انجام شد
قیمت ها در بازار خودرو سر به فلک گذاشته شده است. قیمت هایی که مشابه آن را شاید در هیچ جای دنیا نمی توان دید. پراید در آستانه ۴۰۰ میلیون قرار گرفته و دنا پلاس هم به بیش از ۸۱۰ میلیون تومان رسیده است. بسیاری دلیل وضع موجود را انحصار در صنعت خودروسازی می دانند. در این میان برخی نگرانند که صنعت لوازم خانگی هم به سرنوشت صنعت خودرو دچار شود. صنعتی که در آن خبری از رفع ممنوعیت واردات نیست و قیمت محصولات آن هر سال چندین بار دستخوش تغییر می شود.
اما علیرضا محمدی دانیالی رییس هییت مدیره انجمن صنایع لوازم خانگی ایران این مقایسه را اشتباه دانسته و به بازار می گوید که «در این صنعت خبری از انحصار نیست.» او در توضیح ادعای خود گفت که «در بازار خودرو کشور دست ۲ یا نهایت ۳ تولید کننده اصلی می چرخد این در حالی است که در صنعت لوازم خانگی دست کم ۵۰۰ تولید کننده وجود دارد.» در این میان در حالیکه مسئولین وزارت صمت افزایش قیمت های لوازم خانگی را غیر قانونی دانسته و مدعی بودند که هیچ مجوزی در این خصوص صادر نشده اما این مقام مسئول می گوید که هماهنگی های لازم برای گرانی با سازمان حمایت انجام شده است.
متن کامل گفتگوی بازار با علیرضا محمدی دانیالی رییس هییت مدیره صنایع انجمن صنایع لوازم خانگی ایران را در ادامه می خوانید:
*وضعیت بازار لوازم خانگی چگونه است؟ به نظر می رسد که عرضه در بازار به خصوص در روزهای پایانی سال ب شدت کاهش یافته بود. آیا تولید کنندگان منتظر افزایش قیمت هستند؟
اکثر تولیدکنندگان محصولات و تولیدات خود را در بازار عرضه می کنند اما در شبکه توزیع ناهماهنگی هایی ایجاد شده است. در سال گذشته با توجه به افزایش قیمت دلار و هزینه ها التهاباتی در بازار ایجاد شده بود.
*تولیدکنندگان از اسفند پارسال تا حالا چه مقدار قیمت محصولات خود را افزایش دادند؟
بیشتر تولیدکنندگان با قیمت های قبلی محصولات خود را عرضه می کردند. اما بودند شرکت هایی که تولید و عرضه با قیمت های قبلی برای آنها صرفه و توجیه اقتصادی لازم را نداشته و مجبور به افزایش قیمت شدند.
*اما وزارت صمت مدعی است که مجوزی برای گرانی صادر نشده است. آیا مجوزی از سازمان حمایت در این خصوص صادر شده است؟
حتما هماهنگی لازم را با سازمان حمایت انجام شده است.
برخی از مواد اولیه مصرفی در این صنعت در سال گذشته تا ۳۰۰ درصد گران تر شدند. در چنین شرایطی با قیمت گذاری دستوری نمی توان مشکل اقتصاد را حل کرد و انتظار داشت که تولیدکنندگان لوازم خانگی محصولات خود را به قیمت های قبلی عرضه کنند
*نوسانات قیمت ارز تا چه اندازه قیمت تولید را افزایش داده است؟
ابتدا باید اشاره کنم که تولیدکنندگان هیچ علاقه ای به افزایش قیمت نداشته و همانند مصرف کنندگان از گرانی ها آسیب می بینند. اما مشکل اینجاست که فاکتورهای موثر در قیمت تمام شده مدام در حال افزایش است. به عنوان مثال نرخ ارز در سال گذشته از حدود ۲۷ هزار تومان به حدود ۵۰ هزار تومان رسیده است. ضمن اینکه وزارت صمت برخی از محصولات را وارد کانال بورس دوم کرده و دیگر ارز آنها به قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان تامین نمی شود. جدای از این مواد اولیه مصرفی در این صنعت از ورق و محصولات پتروشیمی گرفته تا مس و فولاد چند برابر شدند. جالب است که بدانید که برخی از مواد اولیه مصرفی در این صنعت در سال گذشته تا ۳۰۰ درصد گران تر شدند. در چنین شرایطی با قیمت گذاری دستوری نمی توان مشکل اقتصاد را حل کرد و انتظار داشت که تولیدکنندگان لوازم خانگی محصولات خود را به قیمت های قبلی عرضه کنند.
*فعالین بازار می گویند که رکود سنگینی بر بازار حاکم شده است. هم اکنون وضعیت تقاضا چگونه بوده و چه تغییری نسبت به گذشته کرده است؟
همه ساله در بهمن و اسفند تقاضای بازار تا حدودی افزایش پیدا می کند اما این رشد تقاضا در سال ۱۴۰۱ همانند همیشه نبود. قدرت خرید مردم هر روز کم و کمتر می شود. بر اساس آمارهای منتشر شده قدرت خرید مردم در دهه ۹۰ حدود ۳۴ درصد کاهش یافته است. این مساله بازارها را به شدت کوچک کرده است. ضمن اینکه در دو سال گذشته شرایط بدتر هم شده است.
*اما به نظر می رسد با وجود رکود حاکم بر بازار تولید کنندگان دست از افزایش قیمت برنداشته اند. آیا لوازم خانگی هم به مشکل صنعت خودرو دچار می شود؟ آیا انحصار در این صنعت بازهم بزرگ تر خواهد شد؟
در اینکه بازار خودرو انحصاری است، شکی نیست. چرا که ۲ تا خودرو ساز کشور ۸۰ الی ۹۰ درصد بازار را در اختیار دارند. اما در لوازم خانگی به هیچ وجه شرایط این گونه نیست. ۵۰۰ تا تولید کننده لوازم خانگی در بازار فعالیت می کنند و به هیچ وجه این صنعت قابل مقایسه با خودرو سازان نیست. جالب است که بدانید در هر کالایی حداقل ۲۰ الی ۳۰ تا شرکت با هم رقابت بوده و سعی دارند که محصول با کیفیت تر و قیمت مناسب تر در بازار عرضه کنند.
*اما برخی معتقدند که قیمت لوازم خانگی بیش از حد قابل قبول بالا رفته است. فکر نمی کنید برای ایجاد رقابت بین تولیدکنندگان داخلی و خارجی و ارتقای کیفیت تولید و البته تعدیل قیمت ها بهتر است که ممنوعیت واردات واردات لوازم خانگی برداشته شود؟
یک سیاست اقتصادی را باید به صورت سیستمی مورد بررسی قرار دهیم. بدون شک گرفتن یک تصمیم نمی تواند تمام مشکلات یک بخش از اقتصاد را حل کند. برای داشتن صنعتی به روز و کارآمد باید تمامی چالش های این صنعت را رفع و رجوع کرد.
همانطور که اشاره کردم صنعت لوازم خانگی این یک زنجیر است. وقتی یک بخش از این زنجیر دچار مشکل می شود، سایر بخش ها هم دچار مشکل می شوند. متاسفانه هم اکنون بسیاری از تولید کنندگان در تامین مواد اولیه دچار چالش شده و باقیمت گذاری دستوری مشکل دارند. بسیاری از تولید کنندگان با ضرر تولید می کنند. این وضعیت قابل دوام نیست شاید بتوان در کوتاه مدت با سیاست های بگیر و ببندی مشکلات را تا حدودی حل کرد و مانع افزایش قیمت ها شد اما در طولانی مدت این روش چاره ساز نیست.
*فکر می کنید که قیمت ها در سال جدید تا چه اندازه افزایش پیدا می کند؟
مساله افزایش قیمت به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. به عنوان مثال باید دید که تکلیف نرخ ارز و تامین ارز تولید کنندگان و مواد اولیه چی می شود؟ دستمزدها به کجا می رسد؟ البته ما از خدا می خواهیم که قیمت ها کاهش پیدا کرده و افزایش قیمتی در کار نباشد. اما واقعیت های اقتصادی است که مسیر قیمت ها را تعیین می کند.
