ایران در بازار جهانی محصولاتی همچون زعفران، پسته و خرما جزو برترینها است رئیس گروه پایانه های صادراتی دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد، راه اندازی تهاتر صادراتی را راهکار تسهیل صادرات می داند.
بازار؛ گروه کشاورزی: اگرچه نفت و گاز طبیعی مهمترین کالاهای صادراتی ایران محسوب می شود اما یکی از متنوع ترین بخش های تولیدی در کشور بخش کشاورزی است که نه تنها بازار داخل به طور کامل تامین می شود بلکه بخشی از آنچه تولید می شود راهی بازارهای صادراتی به خصوص کشورهای اطراف می گردد. به طوری که بر اساس داده های آماری که از سوی شورای ملی زعفران ارائه شده سالانه بین ۳۵۰ تا ۴۰۰ تن زعفران در کشور تولید می شود و بخش قابل توجهی از آن نیز در بازارهای جهانی عرضه می شود.
آمارهای صادرات پسته، خرما، سیب درختی و هندوانه از ایران در سال۲۰۲۱-۲۰۲۲
در واقع بر اساس داده های ارائه شده در سال ۱۴۰۰ حدود ۲۶۳ تن زعفران به بازارهای بین المللی ارسال شده است. همچنین در حوزه صادرات محصولات باغی همچون پسته جدیدترین آمار منتشر شده از سوی سازمان فائو نشان می دهد که در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۲ حدود ۱۳۷هزار تن از این محصول به بازارهای صادراتی ارسال شده است. بر اساس این گزارش خرما از دیگر محصولات با حجم صادراتی بالا است که داده های فائو بیانگر این است که در مدت نامبرده ایران صادرات حدود ۲۴۶ هزار تن از این محصول را به ثبت رسانده است. داده های آماری فائو همچنین نشان می دهد که در مدت نامبرده حدود ۳۰۰ هزار تن گوجه فرنگی و حدود ۱۸۲ هزار تن سیب درختی نیز از ایران به بازارهای صادراتی صادر شده است. از سوی دیگر در حوزه صادرات هندوانه نیز به دلیل آب بر بودن اگرچه انتقاداتی از سوی منتقدان صورت می گیرد اما به هر حال در سال ۲۰۲۱-۲۰۲۲ داده های آماری فائو نشان دهنده صادراتی حدود ۳۵۰ هزار تن از این محصول به بازارهای جهانی صورت گرفته است.
راه اندازی تهاتر صادراتی؛ راهکاری کارآمد برای رفع مشکل برگشت ارز حاصل از صادرات
با این وجود صادرکننده های محصولات کشاورزی به صورت خاص در حوزه ارسال تولیدات خود به بازارهای جهانی با چالش های متعددی در سال ۱۴۰۱ مواجه بودند که در راستای رونق دادن به صادرات یکی از اصلی ترین اقدامات وزارت جهاد کشاورزی راه اندازی پایانه های صادراتی است. با این وجود اقدامات وزارتخانه به همین موارد ختم نمی شود و سید محمدرضا پوررنگ، رئیس گروه پایانه های صادراتی دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص به خبرنگار بازار می گوید: بعد از تفویض اختیارات محصولات کشاورزی به وزارت جهاد کشاورزی یکی از وظایف عمده ما در معاونت توسعه بازرگانی بحث بازاریابی برای محصولات کشاورزی است و با توجه به پتانسیلی که محصولات کشاورزی برای ایران دارد دنبال این هستیم که رقابت پذیری صادر کننده ها را در بازارهای بین المللی افزایش بدهیم.
پوررنگ در خصوص اصلی ترین چالش هایی که در حوزه صادراتی در سال قبل صادر کننده ها با آن مواجه بودند نیز گفت: یکی از موانعی که صادرکننده ها با آن روبرو هستند بحث بازگشت ارز است و کاری که معاونت توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی در راستای رفع این مشکل انجام داده است، راه اندازی تهاتر صادراتی است؛ یعنی صادرکننده به ازای محصولی که صادر می می کند مبلغی بدهکار ارزی می شود که باید برگرداند و لذا سامانه ای راه اندازی شده که صادر کننده می تواند کالایی را وارد کند و ارزی که برای واردات کالا نیاز است از محل صادرات تامین شود.
وی خاطر نشان کرد: در واقع از طریق تهاتر صادراتی بحث بازگشت ارز صادراتی تا حدودی تسهیل شده است و قطعا در مقصدهای صادراتی که به دلیل مساله تحریم مشکل ارزی وجود دارد می توان صادرات کالا را راحت تر انجام داد.
ضرورت توسعه پایانه های صادراتی در سال ۱۴۰۲
رئیس گروه پایانه های صادراتی دفتر توسعه صادرات وزارت جهاد کشاورزی در خصوص برنامه های سال جدید این سازمان نیز اظهار می دارد: کار مهمی که در سال جدید قرار است دفتر ما انجام بدهد بحث توسعه پایانه های صادراتی است و الان بالغ بر ۳۰درخواست برای احداث پایانه صادراتی در سطح کشور به دست ما رسیده است که دو گارگروه استانی و کارگروه ستاد شکل گرفته و درخواستها را بررسی می کنند.
وی ادامه داد: در واقع قرار بر این است که بر اساس پتانسل موجود در هر استان از نظر ظرفیت های استان، محصولاتی که دارد، نزدیکی استان به مبادی خروجی، نزدیکی به راه های اصلی فرودگاه و ریل مجوز احداث به متقاضایان داده می شود. همینطور نظارت بر اجرای پایانه های صادراتی را نیز دفتر ما انجام می دهد.
پورنگ خاطر نشان کرد: از سوی دیگر بعد از راه اندازی نیز مجددا روی قیمت خدماتی که پایانه های صادراتی به متقاضیان می دهد نظارت خواهیم کرد طوری که برای محصولات ما در کشورهای هدف فضای رقابتی ایجاد شود و صادر کننده ها بتوانند بازاری را برای خود باز کنند.
این مقام مسئول اظهار داشت: از وظایف دیگری که قطعا در سال جدید پیگیری می کنیم شناسایی بازارهای جدید است و اگر بر فرض افت و کاهشی در صادرات محصولی به کشوری خاصی وجود دارد بررسی خواهیم کرد که چه مسائلی باعث شده افت صادرات شکل گرفته و توصیه هایی به صادر کننده ها داده می شود تا بتوانند مسائل را رفع کنند، بازار را توسعه بدهند و جایگاه خود را پیدا کنند.
پورنگ ادامه داد: از سوی دیگر در سال جدید در بازارهای جدید بررسی های لازم را خواهیم داشت و به صادر کننده ها معرفی می کنیم که بر فرض کدام کشور خواهان کدام محصولات است. همچنین بررسی می کنیم رقبایی که در آن بازارها است کدام کشورها است، محصولات با چه قیمت های در بازارهای جدید از سوی دیگر کشورها عرضه می شود، چه مقدار محصول به بازارهای این کشورها ارسال می شود و غیره. در واقع با ارائه این اطلاعات به صادره کننده سعی خواهیم کرد به صادر کننده ها کمک کنیم تا به نحوی بتوانند خود را برای صادرات آن محصول در بازارهای جدید هماهنگ و مهیا کنند.
