نمایش تغییرات دارایی‌ها و وجوه نقد شرکت کاری است که صورت جریان وجوه نقد انجام می‌دهد. به عنوان مثال، موجودی حساب بانکی، سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت و … که می‌توان هرکدام را به پول نقد تبدیل کند. در واقع صورت گردش وجوه نقد به ما می‌گوید که چه مقدار پول نقد وارد شرکت شده و چه میزان آن صرف مخارج گوناگون شده است؛ این یعنی صورت جریان‌های نقد نشان می‌دهد که جریان وجوه نقد به چه شکلی بوده است. البته باید به این نکته توجه داشته باشید جریان وجوه نقد برای هر شرکت با توجه به نوع فعالیت‌هایی که دارد می‌تواند با شرکت‌های دیگر متفاوت باشد؛ برای مثال یک شرکت تولیدی به دلیل اینکه خرید مواد اولیه دارد صورت گردش وجوه نقد متفاوتی نسبت به شرکت‌های بازرگانی و سرمایه‌گذاری دارد. در این مقاله درباره قسمت‌های مختلف صورت جریان وجوه نقد صحبت خواهیم کرد.

در این مقاله قصد داریم در مورد صورت گردش وجوه نقد، کاربرد آن، روش‌های تهیه صورت جریان وجه نقد و اقلامی که در آن قرار دارند صحبت کنیم.

صورت جریان وجوه نقد چیست و چه فوایدی دارد؟
صورت جریان وجوه نقد چیست؟
این گزارش اطلاعات اضافی مربوط به جریان وجوه نقد که یک شرکت برای عملیات جاری خود و سرمایه‌گذاری حفظ می‌کند و همهٔ جریان‌های خروجی پول را که برای فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری در یک بازهٔ زمانی انجام می‌شود را نشان می‌دهد. این گزارش علل تغییرات وجه نقد و شبه نقد و خلاصه‌ای از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری، عملیاتی و تأمین مالی را طی یک بازهٔ زمانی ارائه می‌دهد. این نکته حائز اهمیت است که بر خلاف صورت سود و زیان که بر مبنای تعهدی تهیه می‌شود، صورت گردش وجه نقد بر مبنای نقدی تهیه می‌شود تا جریان وجوه نقد شرکت در هر لحظه قابل‌رصد باشد.

از آنجا که صورت سود و زیان بر مبنای حسابداری تعهدی است، ممکن است سود خالص جریان نقد عملیات را به‌خوبی نشان ندهد و گاهی ممکن است شرکت سود خالص و رو به رشد داشته باشد؛ ولی به دلیل عدم توانایی در ایجاد جریان نقد دچار مشکلات اساسی و ورشکستگی شود که برای رفع این مشکلات از صورت گردش وجوه نقد استفاده شده است. صورت جریان وجوه نقد یکی از گزارش‌های مالی حذف یک کلمه است که هر شرکت سهامی در بورس موظف به تهیه آن است.

صورت جریان وجوه نقد چه چیزی را نشان می‌ دهد
صورت جریان وجوه نقد چه کاربردی دارد؟
صورت جریان‌های نقدی به ما نشان می‌دهد که چه مقدار وجه نقد در طی دورهٔ حسابداری در یک سازمان ایجاد و مصرف‌شده است و نیز آن‌ها را برحسب نوع فعالیت سازمان طبقه‌بندی می‌کند و در نتیجه گزارش صورت جریان وجه نقد که توسط حسابداری شرکت‌ها و یا شرکت‌های خدمات حسابداری تهیه می‌شوند اطلاعات مفیدی را در ارتباط با فعالیت‌های یک سازمان در ایجاد وجه نقد جهت پرداخت سود سهام، پرداخت بدهی‌ها، سرمایه‌گذاری مجدد در سازمان جهت افزایش ظرفیت عملیاتی و نگهداری در اختیار ما قرار می‌دهد.

علاوه بر این، صورت جریان‌های نقدی در مورد فعالیت‌های تأمین مالی یک سازمان که شامل بدهی و حقوق صاحبان سهام (سرمایه) است اطلاعاتی را ارائه می‌کند. هدف اصلی از تهیهٔ صورت جریان وجوه نقد بررسی دلایل تغییرات وجوه نقد در یک بازهٔ زمانی است.

از جمله مهم‌ترین کاربردهای صورت گردش وجوه نقد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ابزاری برای مشخص کردن عملکرد مالی یک سازمان است.
به همراه سایر صورت‌های مالی اساسی برای اندازه‌گیری انعطاف‌پذیری مالی استفاده می‌شود.
برای ارزیابی جریان‌ وجوه نقد آتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ابزاری برای ارزیابی توان ایجاد گردش وجوه نقد در آینده است.
ارزیابی توان تأمین تعهدات پرداخت سود سهام و نیاز واحد به تأمین مالی خارجی.
ارزیابی آثار رویدادهای غیرنقدی مربوط به فعالیت‌های سرمایه‌گذاری و تأمین مالی.
صورت جریان وجوه نقد
صورت گردش وجوه نقد طبق استانداردهای IFRS
قابل ذکر است که بر اساس استانداردهای بین المللی حسابداری IFRS(International Financial reporting standards) صورت جریان وجوه نقد (Cash Flow Statement) به ۳ قسمت تقسیم می‌شود. این بخش‌ها به‌صورت زیر هستند.

جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی (Cash Flow from Operating Activities)
جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری (Cash Flow from Investing Activities)
جریانات نقدی ناشی از فعالیت‌های تأمین مالی (Cash Flow from Financing Activities)
جریان نقدی کسب و کار، شبیه به یک اقیانوس است. پرداخت هزینه‌ها جاری بوده و بازدهی‌ها شسته خواهند شد. پول نیز در کسب‌وکار دائماً در حال جذر و مد خواهد بود. شما می‌بایست جریان نقدی را دسته‌بندی کنید تا روند مدیریت وجوه نقد کنترل شود. صورت جریان وجوه نقد، فعالیت‌های یک کسب و کار را منعکس می‌کند.

تهیه صورت جریان وجه نقد چه اهمیتی دارد؟
شرکتی را فرض کنید که در حال فعالیت است و کاملاً سودآور به نظر می‌رسد، اما در عمل ممکن است تعهدات مالی شرکت در حال یا آینده به ‌درستی اجرا نشود. تخلف در پرداخت به کارکنان، فروشندگان و طلبکاران، شرکت را از هدف اصلی خود حذف چند کلمه دور می‌کند. برای این که تصویری از جریان نقدی در یک دوره مشخص داشته باشید می‌بایست یک صورت گردش از وجوه نقد تهیه کنید. نگاهی به‌صورت جریان در یک بازه زمانی مشخص، نشان خواهد داد که چه میزان اطمینان نسبت به توانایی شرکت برای ایجاد جریان وجوه نقد و انجام تعهدات مالی در آینده می‌توان داشت. به طور کلی طبق تعریفی که در استاندارد شماره ۲ حسابداری از صورت جریان وجوه نقد شده است، این صورت نشان‌دهنده کیفیت سود تحصیل شده توسط واحد تجاری است.

ارزیابی چند ماه گذشته برای دانستن چگونگی صرف هزینه‌ها و روند فعالیت‌ها در کسب‌وکار بسیار مهم است. به همین نسبت، داشتن یک چشم‌انداز از آینده برای اطمینان از در دسترس بودن منابع مالی برای اجرای تعهدات آینده بسیار مورد توجه خواهد بود.

نحوه تهیه صورت جریان وجوه نقد
صورت جریان وجوه نقد بر مبنای حسابداری نقدی تهیه می‌شود؛ این یعنی فقط در زمانی که وجه نقد رد و بدل می‌شود باید در صورت جریان‌های وجه نقد منعکس شود. در واقع صورت جریان وجه نقد، خلأ ناشی از حسابداری تعهدی را پوشش می‌دهد و مدیران شرکت به وسیله این گزارش می‌توانند مشاهده کنند که چه میزان وجه نقد در بازه‌های زمانی مشخص در شرکت وجود دارد.

برای تهیه صورت جریان وجوه نقد در استانداردهای حسابداری و گزارشگری مالی کشورهای مختلف دو روش مستقیم و غیرمستقیم پیش‌بینی استفاده می‌شود و طبق استانداردهای حسابداری ایران نیز می‌توانید یکی از دو روش مستقیم یا غیر مستقیم را به کار ببرید. با این حال، طبق تحقیقاتی که بر روی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران صورت گرفته است، تقریباً همه این شرکت‌ها از روش غیر مستقیم برای گزارشگری اطلاعات صورت جریان وجوه نقد استفاده می‌کنند. در ادامه به توضیح این دو روش خواهیم پرداخت:

صورت جریان وجوه نقد به روش مستقیم
در این روش، تأکید بر روی دریافت‌های نقدی و مخارج نقدی مربوط به فعالیت‌های عملیاتی است. در روش مستقیم، گردش وجه نقد در این روش را می‌توانیم به دو بخش گردش نقدی ورودی و خروجی تقسیم کنیم. جریان نقد ورودی شامل دریافت وجه نقد از مشتریان بابت فروش کالا و خدمات و وجه نقد دریافتی بابت حق‌الزحمه، اجاره و کارمزد می‌شود. برای محاسبه این دو مورد ورودی از فرمول‌های زیر می‌توانید استفاده کنید:

وجوه نقد حاصل از فروش = حساب‌های دریافتنی پایان دوره – حساب‌های دریافتنی در آغاز دوره + فروش
وجوه نقد حاصل از ارائه خدمات = حساب‌های دریافتنی پایان دوره – حساب‌ها دریافتنی ابتدای دوره + درآمد خدمات
جریان وجوه نقد خروجی نیز شامل هزینه مواد اولیه و حقوق و دستمزد می‌شود. در ادامه فرمول محاسبه این دو نوع جریان خروجی نقدی را می‌بینید:

وجوه نقد پرداختی بابت مواد اولیه = موجودی پایان دوره – موجودی ابتدای دوره + هزینه مواد اولیه
وجوه نقد پرداختی برای حقوق و دستمزد = حقوق پرداختنی پایان دوره – حقوق پرداختنی ابتدای دوره + هزینه حقوق
صورت جریان وجوه نقد به روش غیرمستقیم
در روش غیر مستقیم، تمرکز بر سود عملیاتی و تعدیلات مناسب برای دستیابی به خالص جریان وجوه نقد برای دستیابی به خالص جریان وجوه نقد حاصل از فعالیت‌های عملیاتی است.

حذف یک خط. برای اینکه سود عملیاتی که از صورت سود و زیان حاصل می‌شود را به روش غیرمستقیم حساب کنید، باید سود یا زیان عملیاتی را با انجام تعدیلاتی به خالص جریان‌های نقدی تبدیل کنید. برای این کار باید ۶ مرحله زیر را طی کنید:

اول: تعیین سود عملیاتی که شامل صورت سود و زیان می‌شود.

دوم: تعدیل هزینه‌های غیر نقدی که شامل هزینه‌های استهلاک و هزینه‌های غیر نقدی که شامل مزایای پایان خدمت می‌شود. از طرف دیگر اقلامی مانند موجودی‌ها، حساب‌های پرداختنی، حساب‌های دریافتنی، پیش‌دریافت‌ها، پیش‌پرداخت‌ها، هزینه استهلاک و هزینه‌های غیرنقدی همواره به سود عملیات افزوده می‌شوند.

مواردی که حتماً می‌بایست اضافه گردند:

کاهش در حساب‌های دریافتنی
کاهش موجودی‌ها
افزایش در حساب‌های پرداختنی
مواردی که حتماً می‌بایست کسر شوند:

افزایش در حساب‌های دریافتنی
کاهش در حساب‌های پرداختنی
افزایش موجودی‌ها
سوم: تعادل برای اقلام عملیاتی ترازنامه: الف) ‌ افزودن یا کاستن در دارایی‌های مربوط به عملیات ب) افزودن یا کاستن در بدهی‌های مربوط به عملیات.

چهارم: تعادل در باب درآمدها و هزینه‌های غیرعملیاتی.

پنجم: تعدیلات سنواتی تأثیرگذار بر اقلام جاری. بدهکار = خارج شدن پول نقد. بستانکار = وارد شدن پول نقد. الف) اگر به‌صورت نقد باشد، ورودی یا خروجی وجه نقد خواهد بود. ب) در غیر این صورت، تأثیر آن بدین‌ وسیله خنثی خواهد شد. ششم: سایر تعدیلات این مورد در مواقعی اتفاق می‌افتد که حساب‌های عملیاتی با دیگر سرفصل‌ها درگیر شود.

تحلیل صورت جریان وجوه نقد چیست و چه کاربردی دارد؟
صورت جریان‌های نقدی یا همان گردش وجوه نقد مشخص می‌کند یک واحد اقتصادی سرمایه خود را چطور خرج می‌کند، این سرمایه چطور وارد این کسب‌وکار می‌شود و در مجموع تحلیل صورت گردش وجوه نقد وضعیت کلی گردش وجوه نقد را در یک شرکت بررسی می‌کند و به تصمیم‌گیری کمک می‌کند.

صورت گردش وجوه نقد نشان‌دهنده همه نقدینگی‌های یک شرکت است که از طریق فعالیت‌ها و سرمایه‌گذاری‌های این شرکت به وجود می‌آید.

البته هیچ تعریف جهانی پذیرفته شده‌ای وجود ندارد. جریان نقدی در یک شرکت ممکن است بر اساس اعدادی که به عنوان جریان نقد به عنوان نقدینگی شناخته می‌شوند به وجود بیاید. برخی از مدیران مالی نیز جریان نقدی را حاصل جمع درآمدهای خالص یک کسب‌وکار و استهلاک آن می‌دانند.

تحلیل صورت جریان وجوه نقد این امکان را نیز فراهم می‌کنند که نسبت‌هایی را برآورد کنیم. در واقع این تحلیل‌ها از نشانگرهایی بهره می‌برند تا کیفیت سرمایه‌گذاری جریان نقدی یک شرکت بررسی شود.

ساختار و اقلام صورت جریان وجوه نقد
منابع اصلی جریان ورودی و خروجی وجوه نقد به شرح زیر هستند:

فعالیت‌های عملیاتی
بازده سرمایه‌گذاری و سود پرداختی در ازای تأمین مالی
مالیات بر درآمد (تنها دارای جریان خروجی است)
فعالیت‌های سرمایه‌گذاری
فعالیت‌های تأمین مالی
مبادلات غیرنقدی
تسعیر ارز
بازده سرمایه‌گذاری‌ها و سود پرداختنی برای تأمین مالی
ساختار سرمایه واحد تجاری نباید بر ارائه خالص جریان نقدی که از فعالیت‌های عملیاتی ناشی می‌شود، تأثیرگذار باشد؛ بنابراین پرداخت‌های مرتبط با سود و کارمزد تأمین مالی می‌بایست به‌صورت جداگانه نمایش داده شود. همچنین نحوه ارائه صورت جریان وجوه نقد می‌بایست با سایر صورت‌های مالی اساسی هماهنگی داشته باشد. در این قسمت از صورت جریان‌های نقدی اقلام زیر را مشاهده خواهید کرد:

سود سهام دریافتی = سود سهام دریافت شده در آغاز دوره + درآمد حاصله از سود سهام – سود سهام دریافتنی پایان دوره
سود سهام پرداختی = سود سهام پرداختنی در آغاز دوره + سود مصوب شده سهام – سود سهام پرداختنی پایان دوره
بهره دریافتی = بهره دریافتنی در آغاز دوره + درآمد حاصله از بهره – بهره دریافتنی پایان دوره
بهره پرداختی = بهره پرداختنی ابتدای دوره + بهره تخصیص داده شده به دارایی +‌ هزینه بهره +‌ بهره پرداختنی در انتهای دوره
جریان‌های نقدی حاصل از فعالیت‌های عملیاتی
اولین قسمت صورت جریان ‌های نقدی، وجوه نقد ناشی از فعالیت‌های عملیاتی را شامل می‌شود. این فعالیت‌ها شامل تولید و فروش کالا برای شرکت ای تولیدی، ارائه خدمات برای شرکت‌های خدماتی و سرمایه‌گذاری‌های یک شرکت سرمایه‌گذاری می‌شود. علاوه بر این، پرداخت‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های عملیاتی نیز در این بخش نشان داده می‌شوند. جریان های نقد خروجی که ناشی از فعالیت های عملیاتی می شوند شامل هزینه حقوق و دستمزد، مزایا و مالیات اشتغال، پرداخت به تأمین‌کنندگان و فروشندگان، مالیات بر درآمد، هزینه‌های آتی مانند اجاره، خدمات شهری، بیمه و همچنین مالیات‌ها و عملیات های مربوط به پرداخت نقدی است که باعث کاهش حجم پول نقد در شرکت می شود.

جریان های نقدی حاصل از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری
این بخش از صورت جریان های نقدی به گزارش درباره فعالیت‌های سرمایه‌گذاری شرکت می‌پردازد. فعالیت‌های سرمایه‌گذاری شامل خرید دارایی‌های ثابت مانند زمین و ساختمان و یا سرمایه‌گذاری‌های بلند مدت می‌تواند بشود. جریان نقد ناشی از فعالیت‌های سرمایه‌گذاری همچنین شامل جریان‌های مربوط به تحصیل و فروش سرمایه‌گذاری‌های کوتاه ‌مدت، بلندمدت، وجوه در ارتباط با دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود و همچنین پرداخت و وصول تسهیلات اعطایی به اشخاص مستقل از واحد تجاری می‌شود.

وجوه پرداختی برای تحصیل = حساب‌های پرداختنی در آغاز دوره + افزودن دارایی ثابت – حساب‌های پرداختنی در انتهای دوره. وجوه دریافتی برای فروش = سود (زیان) حاصل واگذاری + کاستن دارایی ثابت (ارزش دفتری) + حساب‌های دریافتنی مربوط به آغاز دوره – حساب‌های دریافتنی مربوط در انتهای دوره

جریان های نقدی حاصل از فعالیت‌های تأمین مالی
تأمین مالی به طور کلی به همه فعالیت‌های شرکت گفته می‌شود که منجر به تأمین سرمایه مورد نیاز شرکت برای پیشبرد اهدافش خواهد شد؛ برای مثال دریافت وام از بانک و یا افزایش سرمایه. جریان‌های نقدی که از فعالیت‌های تأمین مالی ناشی می‌شود، شامل تأمین‌کنندگان منابع مالی از خارج واحد تجاری و بازپرداخت اصل آن می‌شود. فاش کردن جداگانه جریان‌های نقدی مزبور برای پیش‌بینی جریان‌های نقدی آینده لازم برای اجرای تعهدات به تأمین‌کنندگان منابع مالی واحد تجاری سودمند است. مثال‌هایی از جریان‌های نقدی ناشی از فعالیت‌های مالی بدین شرح خواهد بود:

جریان های‌ وجوه نقد ورودی: دریافت‌های نقدی که از صادر شدن سهام حاصل شده است. دریافت‌های نقدی که صادر شدن اوراق مشارکت، وام‌ها و سایر تسهیلات کوتاه و بلندمدت حاصل می‌شوند.
جریان‌های نقدی خروجی: بازپرداخت وام‌ها، اوراق مشارکت و سایر تسهیلات دریافتی. پرداخت کردن حصه اصل اقساط اجاره به شرط مالکیت.
بازده سرمایه‌گذاری و سود پرداختی بابت تأمین مالی
بازده سرمایه‌گذاری و سود پرداختی بابت تأمین مالی، یکی از بخش‌های صورت گردش وجوه نقد است که صرفاً برای شرکت‌های خدماتی و سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بخش سه نوع سود به نمایش گذاشته می‌شوند:

سودی که بابت سرمایه‌گذاری دریافت شده است.
سود پرداختی بابت هر سهم به سرمایه‌گذارها.
سودی که به همراه اقساط بازپرداخت تسهیلات به بانک پرداخته شده است.

مالیات بر درآمد
مالیات بر درآمد هم منحصراً در صورت گردش وجوه نقد شرکت‌های خدماتی و سرمایه‌گذاری به صورت جداگانه آورده می‌شود. جریان‌های نقدی که با مالیات بر درآمد مرتبط است برای کاربران صورت‌های مالی، اهمیت فراوانی دارد. مجموع جریان‌های نقدی که ناشی از مالیات بر درآمد است در سرفصل جداگانه‌ای در صورت جریان وجوه نقد، منعکس می‌شود.

مالیات بر درآمد پرداختی = ذخیره مالیات در آغاز دوره + پیش‌پرداخت مالیات انتهای دوره + مالیات دوره جاری – ذخیره مالیات پایان دوره – پیش‌پرداخت مالیات ابتدای دوره + تعدیلات سنواتی تأثیرگذار – تعدیلات سنواتی بدون اثر.

مبادلات غیر نقدی
مبادلات غیر نقدی اشاره به مبادلات و رویدادهای سرمایه‌گذاری دارد که نیازی به مصرف وجه نقد ندارند. نمونه مبادلات غیر نقدی که می‌بایست در یادداشت‌ها فاش شوند شامل موارد زیر می‌شوند:

به دست آوردن دارایی‌های ثابت مشهود در ازای تسهیلات مالی
به دست آوردن دارایی‌های ثابت مشهود در ازای صدور سهام
مبادله کردن موجودی مواد اولیه یا موجودی کالای تولیدشده با دارایی ثابت مشهود
افزودن سرمایه از محل مطالبات حال شده بستانکاران
جایگزین کردن وام‌های بلندمدت با دیگر وام‌های بلندمدت
تسعیر ارز
معمولاً در انتهای صورت جریان وجوه نقد، تغییرات و تأثیرات ناشی از تغییر نرخ ارز نشان داده خواهد شد. در موارد زیر، تعدیل‌های انجام‌شده برای حساب کردن جریان‌ وجوه نقد در سرفصل‌های اصلی مرتبط، منظور خواهد شد.

اگر بخشی از سود یا زیان از تسعیر معاملات عملیاتی تسویه شده یا مانده‌های عملیاتی تسویه نشده به ‌وسیله استانداردهای حسابداری به عنوان سود و زیان عملیاتی دوره در نظر گرفته نشده باشد.
اگر سود یا زیان ناشی از تسعیر معاملات غیرعملیاتی تسویه شده یا مانده‌های غیرعملیاتی تسویه نشده در حساب کردن سود عملیاتی دوره در نظر گرفته ‌شده باشد.
حذف یک خط. هر وقت سود یا زیان ناشی از تسعیر وجه نقد در حساب کردن سود یا زیان عملیاتی دوره در نظر گرفته شده باشد.
سخن پایانی
برای شناور نگه‌داشتن شرکت یا کسب‌وکار، استفاده از وجوه نقد الزامی است. درک اینکه پول‌ها از کجا می‌آید و پول‌ها کجا مصرف می‌شوند می‌تواند شما را در انجام تعهدات مالی یاری کند. از صورت جریان وجوه نقد و همچنین پیش‌بینی جریان وجوه نقد استفاده کرده و موضع شرکت در قبال پول نقد مشخص شود. شما می‌توانید برای ایجاد یا درک صورت گردش وجوه نقد و پیش‌بینی جریان نقدی با متخصصین مالی صحبت و مشورت کنید.

سؤالات متداول
صورت جریان وجوه نقد بر چه مبنایی تهیه می‌شود؟
صورت جریان وجوه نقد بر مبنای حسابداری نقدی تهیه می‌شود؛ این یعنی فقط در زمانی که وجه نقد رد و بدل می‌شود باید در صورت جریان‌های وجه نقد منعکس شود.

تهیه صورت گردش وجوه نقد به چند روش انجام می‌شود؟
دو روش برای این کار وجود دارد. روش مستقیم و روش غیر مستقیم. در روش مستقیم تمرکز اصلی بر روی ورودی‌ها و خروجی‌های نقدی و ثبت آنهاست. اما در روش غیر مستقیم ابتدا سود و زیان مشخص می‌شود و سپس تعدیلاتی بر روی آن صورت می‌گیرد.

چه اقلامی در صورت جریان وجوه نقد قرار دارند؟
موارد زیر در صورت جریان‌های نقد به نمایش در می‌آیند:

فعالیت‌های عملیاتی
بازده سرمایه‌گذاری و سود پرداختی در ازای تأمین مالی
مالیات بر درآمد (تنها دارای جریان خروجی است)
فعالیت‌های سرمایه‌گذاری
فعالیت‌های تأمین مالی
مبادلات غیرنقدی
تسعیر ارز