سهم کشورهای عربی از آینده اقتصاد جهان
ذهنیت معاصر ایرانی بدین سمت و سو جهت داده شده است که به ملت های جنوب خلیج فارس با تحقیر بنگرد. این نگاه در دوره پهلوی اوج گرفت و در جمهوری اسلامی نیز پرورانده شد. این در حالی است که کشورهای جنوب خلیج فارس از سه دهه پیش راه پیشرفت و توسعه را به خوبی آموختهاند و قدم در راه جذابی گذاشتهاند.
چنان که جنوب خلیج فارس به رغم نامساعد بودن فضاهای جغرافیایی همچون اقلیم خشن و کمبود بارش، تبخیر بالا، خاک های شور قلیایی و دهها عامل سد کننده پیشرفت، امروزه گام به گام و بیوقفه به کشورهای توسعه یافته با شتابی تحسین برانگیز رو به اوجگیری تمدنی و فرهنگی برآمدهاند.
کشور امارات در کمال شگفتی اکسپو ۲۰۲۰ را برگزار کرد. کشور قطر پرونده بزرگترین رویداد فوتبالی تاریخ را بست. ارزش پول های ملی کویت، عمان، بحرین در صدر پول های قدرتمند دنیا قرار گرفته است. پادشاهی عربستان سعودی در حال طی روند نوسازی فرهنگی و تمدنی و زیر ساختی فراگیر و آسمان کوب است. از جمله بین ۱۱۱ کشور، از دیدگاه شیرین سازی آب در رتبه نخست با شتاب رو به جلو است و شرکت آرامکو آن با ارزش ترین شرکت دنیا لقب گرفته است.
در استراتژی توسعه امارات، ساختن ارتفاعات بالای۴۰۰۰ متری در این کشور کوچک در جهت تغییر و تعدیل آب و هوا و احداث چندین تونل از زیر اقیانوس به سمت هند جهت انتقال آب شیرین و ارتباط امن ریلی ، لولهای و شوسه ای پیش بینی شده است. برنامه ریزی برای دستیابی و ارتقا توسعه انسانی تا قرار گرفتن در رتبه های کمتر از ۳۰ ام جهانی. دستاوردهای کشورهای عربی در سال های گذشته موردی نیست که بتوان با سادگی از کنارش عبور کرد. حتی دور تر از خلیج فارس و در آفریقا کشور های مصر و مراکش نیز بارقههایی از رشد و توسعه از خود نشان دادهاند.
در این بین پیش بینی صندوق بین المللی پول از رشد اقتصادی کشورهای عربی مانند عراق، کویت و عربستان نیز جالب است. این پیش بینی حاکی از قدرتمند شدن اقتصاد کشور های عربی دارد. در مورد خاورمیانه و شرق آسیا، در این گزارش آمده است که وضعیت اقتصادی همچنان ثبات خود را در نیمه اول سال ۲۰۲۲ حفظ کرده است، اما نرخ تورم به طور ناگهانی در این منطقه افزایش می یابد که در معرض فضای عدم اطمینان و خطرات تحولات منفی قرار دارد. پیشبینیها در این منطقه نشان میدهد که نرخ رشد تولید ناخالص داخلی واقعی ۵ درصد در سال ۲۰۲۲ است که نسبت به ۴ درصد در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است.
حتما بخوانید : پروژه داپ؛ سد سازی های کشور ترکیه بر روی منابع آبی منطقه
رتبه کشورهای جهان در توسعه انسانی
طبق گزارش نهاد برنامه توسعه سازمان ملل متحد (UNDP ) و طبق ارزیابی شاخص های مختلف در سال ۲۰۲۱ دستاورد کشورها در زمینه توسعه انسانی اعلام شده است. در این گزارش کشورهای سوئیس، نروژ و ایسلند در رتبه های اول تا سوم قرارگرفته و رتبه ایران در این شاخص ۷۶ بوده است. در میان کشورهای منطقه امارات در جایگاه ۲۶، عربستان ۳۵، قطر ۴۲ و ترکیه در جایگاه ۴۸ است. نمی توان گفت که ارزشمند شدن پاسپورت کشور های عربی مخصوصا امارات متحده امری اتفاقی بوده است و قطعا روی تمامی مسائل سالها تمرکز و کار شده است.
همان گونه که این رتبه بندی نهاد وابسته به سازمان ملل متحد نشان میدهد، جایگاه ایران حتی نسبت به کشور های عربی خلیج فارس و ترکیه بسیار پایین تر است. طبق اطلاعات موجود کشورهای عربی ماهرترین نیروهای کار در صنعت ساختمان ایران را جذب کردهاند، به طوری که برای هنرمندان گچکار ایرانی دعوت نامه ارسال میکنند و بهترین جوشکاران ایران که معمولا ساکن درود استان لرستان یا شهر سامان کهگیلویه و بویر احمد هستند، جذب صنایع نفت و گاز یا ساختمان کشورهای عربی همسایه میشوند.
غارت سرمایه های انسانی ایران توسط کشور های عربی در حال رخ دادن است
درست در شرایطی که کشور با کمبود شدید مسکن دست و پنجه نرم میکند، نوسانات قیمتها و البته قوانین دست و پا گیر موجب شده که بسیاری از سازندگان به دنبال ساخت و ساز در سایر کشورها باشند.
دولت امارات متحده عربی اعلام کرد به اتباع خود که دارای درآمد محدودی هستند، تا ۲۵ هزار درهم یارانه معیشتی پرداخت میکند. خبرگزاری امارات متحده عربی اعلام کرد، بنا به دستور محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، یارانه های معیشتی بر اساس میزان تورم در کشور افزایش پیدا کرده و بودجه مربوطه نیز از ۳٫۸ میلیارد دلار به دو برابر یعنی ۷٫۶ میلیارد دلار رسید.
قرار است این کمکها از طریق وزارت توسعه جامعه به خانوارهای کم درآمد اماراتی پرداخت و مواردی همچون مواد غذایی، برق، مسکن و سوخت را شامل شود. بر اساس برنامه جدید، سقف کمک معیشتی به هر خانواده دارای درآمد محدود در امارات متحده عربی ۶۸۰۰ دلار خواهد بود که بر اساس شرایط اجتماعی و تعداد خانوار متغیر است.
در این برنامه قرار است ماهانه بین ۴۰۸ تا ۶۸۰ دلار حق مسکن به افرادی که مسکن آنها استیجاری بوده و از اسکان دولتی بهره مند نشدهاند، اختصاص پیدا کند و افرادی که در منزل والدین خود زندگی میکنند از ۶۰ درصد این کمک هزینه بهره مند خواهند شد.
با بررسی تمامی شاخصهای توسعه در کشور های عربی می توان دریافت که توسعه در کشورهای عربی (مخصوصا کشورهای حوزه خلیج فارس) با شتاب فراوانی در حال اجرا است. پایه اقتصاد کشور های عربی حوزه خلیج فارس را نفت تشکیل میدهد نفتی که مانند کشورهای عربی در اختیار کشور ما هم بوده است.
با استناد به آمار و اطلاعات ثبت شده در سالهای اخیر میتوان ادعا کرد که سهم کشورهای عربی در آینده اقتصاد جهانی سهم قابل توجهی خواهد بود و با فاصله گرفتن از نفت در حوزه تولید و فناوریهای روز دنیا حرفهای زیادی برای گفتن خواهند داشت هرچند به طور کلی وابسته اقتصاد جهانی و تنیده در آن باشند. کشور های عربی در حال ساخت اقتصادی قدرتمند بر پایه دانش و تکنولوژی هستند و در آینده نه چندان دور دیگر وابسته به نفت نخواهند بود.