رافائل گروسی گفت: ایران به سرعت در حال افزایش چشمگیر ظرفیت غنیسازی است و بنابراین، انباشت اورانیوم غنیشده نیز بالا میرود.
الجزیره گزارش داد،رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگو با این شبکه در پاسخ به سوالی درباره آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم در تاسیات فردو، گفت: مطمئنا این میزان به سطح تسلیحاتی نزدیکتر است. سطح تسلیحاتی ۹۰ درصد است و این میزان ۶۰ درصد است. هیچ کسی نمیگوید که آنها در حال تولید تسلیحات اتمی هستند اما در عین حال واضح است که انباشت مداوم مواد[هستهای] در این سطوح بالا، مستلزم حضور متمرکز و جامعتر بازرسان آژانس است تا ببینند که همه چیز سر جای خود است.
گروسی در ادامه گفت: در عین حال ما در زمینه برخی شفافسازیها از سوی ایران با مشکلاتی مواجه بودهایم [شفافسازی] درباره ذرات اورانیوم یافتشده توسط بازرسان ما که در اصل نباید در معرض هیچ گونه فعالیت هستهای قرار میگرفتند. نیاز به شفافیت است.
او در پاسخ به این که آیا وقتی ایران اعلام میکند گازدهی به سانتریفیوژهای جدید را آغاز کرده است، این به معنای پیشروی سریعتر به سوی غنیسازی در سطوحی بی سابقه است، گفت: این یعنی در حال انجام دادن کاری هستند که پیشتر گفته بودند و با سرعت انجامش میدهند. آنها به سرعت در حال افزایش چشمگیر ظرفیت غنیسازی هستند و بنابراین، انباشت اورانیوم غنیشده نیز بالا میرود.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ادامه این گفتوگو در پاسخ به این که افزودن آبشار جدید سانتریفیوژها در تاسیسات فردو و نطنز در فعالیتهای هستهای ایران به چه معناست، گفت: این به معنای عزمی برای غنیسازی بییشتر و سریعتر است. اگر به عقب بازگردیم و به توافق هستهای نگاه کنیم، این توافق اجازه فعالیت حدود ۵ هزار مورد از سانتریفیوژهای IR-۱ را میداد که نسل قدیمیتری از سانتریفیوژها بودند؛ توافق شده بود که این طور باشد. الان در حال پیش رفتن به سوی IR-۲، IR-۴، IR-۶ هستیم؛ بیش از دهها آبشار سانتریفیوژها. این یعنی آنها در حال پیشروی و غنیسازی بیشتر از چیزی هستند که پیشتر توافق شده بود. واضح است که این در بر دارنده یک پیام است.
او در این راستا گفت: در صورت همکاری خوب با آژانس، آنها حق غنیسازی اورانیوم را دارند. غنیسازی اورانیوم به خودی خود ممنوع نیست. اما باید بدانید که وظیفه دارید اطمینانسازی کنید و تضمین بدهید که تمام فعالیتهایتان درست است و انحرافی در مواد هستهای برای اهداف غیرصلحآمیز وجود ندارد. در این زمینه،ما [آژانس و ایران] هنوز در مواردی اتفاق نظر نداریم. تمام حرف ما همین است. ما باید بنشینیم و باهم صحبت کنیم.
گروسی بیان کرد: ما برخی فعالیتهای بازرسی را در ایران انجام میدهیم واین طور نیست که آژانس اصلا در ایران حضور نداشته باشد. اما ظرفیتی که ما [در بازرسی] داریم، پیدرپی کاهش یافته است. آنها در ماه ژوئن ۲۷ دوربین را خاموش کردند که قبلا به طور داوطلبانه خواسته بودند فعال باشد. وقتی چنین کاری انجام میدهید، پیامی که منتقل میکنید این است که میخواهید دید جامعه بینالمللی کم شود. چرا این طور است؟ حرف ما این است که این ایده خوبی نیست؛ با آژانس همکاری کنید، کارتان شفاف باشد و با ما کار کنید.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در پاسخ به سوال دیگری درباره نقش برجام در میزان ذخایر اورانیوم غنیشده ایران گفت: برجام یا آنچه از آن باقی مانده است، در عمل بیربط شده است. این توافق باید احیا شود و فکر میکنم شاید کورسوی امیدی وجود داشته باشد که بتوان این کار را انجام داد؛ این موضوع به طرفین مذاکرات بستگی دارد. من مذاکرهکننده نیستم، بلکه فقط تضمینکننده و بازرس آن هستم. ما امیدواریم که این کار انجام شود اما باز هم میگویم که اگر ظرفیت بازرسی آژانس را کاهش بدهید، من چطور میتوانم متضمن این شوم که اطلاعات درباره مبنای کار در فعالیت هستهای ایران موثق [و طبق معیارهای تعیینشده در توافق] است. من در تلاشم همکاران ایرانیام را متقاعد کنم که بپذیرند بدون ما، تضمینهایی که مورد نیاز است، موثق نخواهد بود.
او درباره همکاریهای ایرانی و آژانس گفت: سطح همکاری ما اصلا به سطحی که باید باشد، نزدیک نیست. ما گفتوگوی سطح بالایی از نظر سیاسی داشتیم که دیگر این طور نیست. گاهی اوقات سفر بازرسان ما بدون دلیل موجهی به تعویق میافتد. بنابراین، همه چیز بسیار خستهکننده و دشوار است. حرف ما این است که باید این وضع را فورا تغییر دهیم.
گروسی در ادامه تاکید کرد که فعالیت آژانس انگیزههای سیاسی ندارد ، گفت: وظیفه آژانس بیان وقایع به همان شکلی است که وجود دارند. فقط واقعیت است. اگر واقعیت خوشایندتان نیست، تغییرش دهید.
مدیرکل آژانس همچنین درباره پاسخ به سوالات آژانس، گفت که «پاسخ به سوالات آژانس، اختیاری و انتخابی نیست، یک وظیفه است.»