در نخستین روزهای آبان ماه، قیمت جدید مرغ در خردهفروشیها با هدف کمک به تولیدکنندگان و استمرار تولید تصویب شد. بر این اساس قیمت مرغ در حالی از ۵۹ هزار و ۸۰۰ تومان به ۶۳ هزار تومان افزایش یافت که پیش از این تولیدکنندگان با اشاره به افزایش هزینههای تولید، بارها درخواست افزایش قیمت مرغ را برای تداوم تولید این کالا مطرح کرده بودند.در همین راستا طی روزهای اخیر معاون وزیر جهاد کشاورزی از افزایش نرخ مصوب قیمت مرغ خبر داده و با بیان اینکه قیمت جدید مرغ برای فروش در خردهفروشیهای کشور با هدف کمک به تولیدکنندگان و استمرار تولید تصویب شده است، گفت: دلیل افزایش قیمت مرغ افزایش هزینههای تولید است. به گفته محسن شیراوند، این تصمیم بنا به درخواستهای متعدد مرغداران مبنی بر افزایش هزینههای تولید آنها گرفته شد و امیدواریم با این تصمیم به استمرار تولید کمک شود.
فروش گرانتر از نرخ مصوب
به گزارش «دنیای اقتصاد» اما با وجود تعیین نرخ مصوب ۶۳ هزار تومانی برای هر کیلوگرم گوشت مرغ، مشاهدات میدانی نشان میدهد که برخی از مغازهداران این نرخ را رعایت نمیکنند و بالاتر از نرخ مصوب اقدام به فروش این کالا میکنند. بدیهی است که گوشت مرغ باید با نرخ مصوب به فروش برسد که برخی از فروشگاهها از این موضوع تبعیت میکنند و با نرخ مصوب و گاهی کمتر از نرخ مصوب محصول را به فروش میرسانند، اما برخی فروشندگان، گوشت مرغ را با نشانهای ثمین و زربال و… با قیمتهای بالاتر از نرخ مصوب عرضه میکنند که طبق گفته مسوولان وزارت جهاد کشاورزی، هرگونه عرضه گوشت مرغ بالاتر از نرخ مصوب، گرانفروشی محسوب میشود و اجحاف به مصرفکنندگان است.
مسوولان وزارت جهاد کشاورزی تاکید کردهاند که فروش مرغ با قیمت بیش از ۶۳ هزار تومان تخلف است و هرگونه افزایش قیمتی خارج از قیمت مصوب برای مرغ کشتار روز و مرغ منجمد مشمول برخورد تعزیراتی خواهد شد. به گفته آنها قیمت مرغ کشتار روز بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار هر کیلوگرم ۶۳ هزار تومان است و روند بازرسی بازار بر اساس این قیمت انجام میشود و اگر در زنجیره توزیع شاهد تخلفی در بحث گرانفروشی باشیم، قطعا با آن براساس قانون برخورد خواهیم کرد.
الزام به رعایت نرخ قانونی
در این بین رئیس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی در پاسخ به این سوال که چرا مرغ گرم در برخی مغازهها بالاتر از نرخ مصوب عرضه میشود، توضیح میدهد: قیمت هر کیلو مرغ گرم برای مصرفکننده ۶۳ هزار تومان است، اما اینکه در برخی مغازهها مرغ با قیمت بالاتر عرضه میشود، به دلیل افزایش قیمت در مبدأ است. مهدی یوسفخانی با ابراز تاسف از اینکه برخی مرغداران بر اساس قیمت مصوب جدید هم مرغ را عرضه نمیکنند، گفت: با مرغ ۶۳ هزار تومانی، تولیدکننده باید مرغ زنده را با قیمت ۴۲ هزار تومان به کشتارگاه بدهد، ولی مرغدار حدود ۳ هزار تومان بالاتر یعنی ۴۵ هزار تومان، مرغ زنده میفروشد که این ۳ هزار تومان، قیمت مرغ گرم کشتار شده را ۴۵۰۰ تومان بالاتر میبرد. یعنی اینکه گاهی مرغ به حدود ۶۸ تا ۶۹ هزار تومان میرسد، به دلیل افزایش قیمت در مرغداریها است. رئیس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی اضافه کرد: با وجود این دلیل نمیشود که مغازهداران با قیمتهای بالا بفروشند. مغازهداران و مراکز عرضه نباید مرغ را بیش از ۵۸ هزار تومان به صورت عمده خریداری و بیش از ۶۳ هزار تومان عرضه کنند. این نرخ قانونی است و همه ملزم به رعایت آن هستند.
کاهش توان خرید مردم
با این حال شواهد موجود حاکی از آن است که بسیاری از اقشار ضعیف و کمدرآمد جامعه حتی با این قیمت نیز توان خرید گوشت مرغ را ندارند. برخی از شهروندان بازنشسته دراینباره میگویند: نوسان قیمت و اینکه هر روز با قیمتهای جدیدی روبهرو شویم، بیشتر از خود گرانی برای مردم سخت است. در طول سال قیمتها یا توسط دولت عوض میشود یا خود مغازهداران قیمتها را عوض میکنند. انتظار داریم ثبات بیشتری را در بازار شاهد باشیم و ما هم بتوانیم با حقوق بازنشستگی خود آن را مدیریت کنیم. برخی دیگر عنوان میکنند: افزایش قیمتها روی خرید مردم تاثیر منفی گذاشته است. هرچه قیمتها بالاتر برود، قدرت خرید مردم کمتر میشود. اگر قبلا دو مرغ میگرفتیم و در یخچال ذخیره میکردیم، اکنون تنها توان خرید یک مرغ را داریم.
مبلغ جدید نیازمند بازنگری مجدد
اما گویا نرخ مصوب جدید ۶۳ هزار تومانی هر کیلوگرم گوشت مرغ برای مصرفکنندگان، همچنان نرخ مورد انتظار تولیدکنندگان را تامین نکرده و آنها به دنبال تعیین قیمت بالاتر از این مبلغ هستند. بهطوری که مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور با انتقاد از قیمت جدید گوشت مرغ و ضرورت بازنگری دولت در این بخش معتقد است: استمرار تولید و امنیت غذایی، نیازمند واقعی شدن قیمت مرغ زنده است. دولت به صورت شفاهی قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده را درب واحدهای پرورشی ۴۴ هزار تومان و گوشت مرغ را برای مصرفکنندگان ۶۳ هزار تومان تعیین کرده که تعیین این مبلغ نیازمند بازنگری مجدد است.
حبیب اسداللهنژاد ادامه داد: در پی اصلاح نظام عادلانه یارانهها و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی، قرار بود از مهر ماه امسال قیمت مرغ زنده واقعی شود، اما قیمت جدید موجب ضرر تولیدکنندگان خواهد شد و درنتیجه میتواند ضربه جدی به صنعت طیور کشور باشد، زیرا این صنعت بیش از هر صنعت دیگری متاثر از افزایش قیمت نهادهها با ارز نیمایی یا آزاد است.
خطر واردات گوشت مرغ
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی کشور، تعیین قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده ۴۴ هزار تومان را با توجه به افزایش هزینههای تولید غیرمنطقی دانست و گفت: اکنون طبق آنالیزها و بررسیهای کارشناسی، قیمت هر کیلوگرم مرغ زنده ۴۹ هزار تومان برای تولیدکنندگان تمام میشود که هر کیلوگرم گوشت مرغ میتواند با قیمت ۶۸ تا ۷۰ هزار تومان به دست مصرفکنندگان برسد، اما تعیین قیمت فعلی ضرر به صنعت و تولید است. به گفته وی، در پی اصلاح نظام عادلانه یارانهها و جراحی بزرگ اقتصادی کشور، نیاز است که صنعت طیور کشور بیش از پیش مورد حمایت قرار گیرد، زیرا بیتوجهی به این موضوع در آینده نهچندان دور میتواند مشکلاتی در حوزه تولید ایجاد کند و کشور را به یک کشور وابسته و واردکننده گوشت مرغ تبدیل کند.
پرداخت یارانه دولتی از جیب مرغداران
در همین حال رئیس انجمن پرورشدهندگان مرغ گوشتی نیز ضمن تایید اظهارات این مسوول صنفی، بر این باور است که نرخ مصوب مرغ اصلا برای مرغداران به صرفه نیست. محمد یوسفی با یادآوری اینکه نرخ ۶۰ هزار تومانی مربوط به سال گذشته و اوایل امسال بوده است و افزایش هزینه ها باعث شده تا مرغداران ما این نرخ مصوب را قبول نداشته باشند، افزود: قیمت کنونی هر کیلو مرغ زنده ۴۳ تا ۴۵ هزار تومان و مرغ گرم ۶۳ هزار تومان است. وزارت جهاد کشاورزی در حالی افزایش ۵ درصدی را برای قیمت مرغ لحاظ کرده است که با توجه به هزینههای بالای تولید، افزایش ۵ درصدی قیمت جوابگو نیست. در حال حاضر هزینههای تولید ما بیش از ۱۰برابر شده و درواقع دولت از جیب مرغداران به مردم یارانه میدهد. بنابراین مرغداران اعتراض خود را به ستاد تنظیم بازار اعلام کردهاند.
نرخ منطقی؛ ۷۵ هزار تومان
این فعال بخش خصوصی با اشاره به افزایش هزینههای تولید گفت: قیمت جوجه یکروزه از دو هزار تومان در دو ماه گذشته، امروز به ۱۵ هزار تومان رسیده است. البته تولیدکنندگان جوجه نیز با جوجه دو هزار تومانی ضرر میکردند و تعداد زیادی از آنها ورشکسته شدند و ما نیز از ضرر آنها خشنود نبودیم؛ اما در حال حاضر شرایط برای مرغ نیز به همین شکل است و اگر بهبودی حاصل نشود و قیمتها اصلاح نشود، مرغداران نیز تولید را متوقف خواهند کرد و برای یک دوره مرغداری را تعطیل خواهند کرد. یوسفی با اشاره به توزیع روزانه ۵ هزار و ۵۰۰ تن مرغ گرم در سطح کشور و ۱۵۰۰ تا ۱۶۰۰ تن مرغ در تهران، درباره نرخ منطقی مرغ برای مصرفکنندهها گفت: نرخ منطقی برای هر کیلوگرم مرغ برای مصرفکنندگان باید ۷۵ هزار تومان باشد.
اما ماجرا به اینجا ختم نمیشود. برخی از فعالان بخش خصوصی با انتقاد از دخالت دولت در بخش تولید بر این باورند که دولت باید از مداخله در امور مربوط به صنعت طیور پرهیز کند. در این راستا رئیس اتاق بازرگانی تهران خواستار عدم مداخله دولت در این صنعت شد و با اشاره به گردش مالی ۲۰۰ هزار میلیاردی صنعت مرغ در ایران گفت: صنعت مرغ و تخم مرغ در ایران یکی از بزرگترین صنایع غذایی فعال است که دخالتهای دولت در این صنعت چالشآفرین شده است.بر اساس اظهارات مسعود خوانساری، صنعت مرغ و تخم مرغ صنعت بزرگی است. تراکنش مالی در این صنعت بیش از ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در سال است و نزدیک به ۲۰ هزار واحد صنفی در آن فعال هستند. بنابراین این صنعت دستکم ۲۰۰ هزار اشتغال مستقیم را هم در کشور ایجاد کرده است. رئیس اتاق بازرگانی تهران با تاکید بر اینکه صنعت مرغ و تخم مرغ میتواند شکوفاتر از این باشد، افزود: متاسفانه یکی از مشکلات این صنعت دخالت بیش از اندازه دولت در آن است و اگر این معضل با مشارکت حاکمیت و وزارتخانههای ذیربط حل شود و به تشکلها تفویض اختیار شود، هم سلامت و هم بهرهوری در این صنعت افزایش خواهد یافت.