در حال حاضر قیمت هر شانه ۳۰ عددی تخممرغ، در مغازههای تهران به ۱۰۰ تا ۱۳۰هزار تومان رسیده است. هرچند این قیمت در میادین میوه و ترهبار پایینتر است، اما بررسیهای میدانی از چندنرخی بودن تخممرغ در مغازهها حکایت دارد و این در حالی است که اوایل شهریور ماه قیمت هر شانه تخم مرغ حدود ۸۰ تا ۸۵هزار تومان بود. از سوی دیگر طبق اعلام فعالان این حوزه، مشکلی از نظر تولید تخممرغ وجود ندارد و روزانه ۳۵۰۰ تن تخممرغ در کشور تولید میشود که از این میزان روزانه حدود ۳۲۰۰ تا ۳۳۰۰ تن به مصرف میرسد. این به آن معناست که روزانه بیش از ۱۰۰هزار تن مازاد تخم مرغ نیز در کشور وجود دارد.
کاهش قدرت خرید
با این همه قیمت تخممرغ در حالی افزایش یافته که این رشد قیمت منجر به کاهش مصرف این محصول در بین مردم شده است. فروشندگان گرانی تخممرغ را دلیلی بر کاهش خرید از سوی مردم میدانند و معتقدند با افزایش قیمت هر شانه تخممرغ به بیش از ۱۰۰هزار تومان قدرت خرید بسیاری از خانوارها برای این محصول کم شده است. هرچند رشد قیمت نهادههای دامی بر قیمت تخممرغ اثرگذار بوده، اما موضوع این است که رشد دائمی قیمت این کالا و بیثباتی آن باعث کاهش قدرت خرید و نارضایتی مصرفکنندگان شده است. در همین رابطه معین الدین سعیدی، نماینده مردم سیستان و بلوچستان در مجلس شورای اسلامی نیز پیشتر با اشاره به گرانی مرغ و تخم مرغ در بازار گفته بود: به علت گرانی، شرایط به گونهای است که خانوادهها نمیتوانند حتی در سفره خودشان یک نان و تخممرغ داشته باشند.
تجدیدنظر در نرخ تخممرغ
به گزارش «دنیایاقتصاد» با وجود روند افزایشی قیمت تخممرغ در کشور، با این حال مرغداران معتقدند که هنوز تخممرغ به قیمت واقعی نرسیده و دولت باید قیمت جدید این کالا را تعیین و اعلام کند. تولیدکنندگان نسبت به تبعات افزایش هزینههای تولید به دنبال گران شدن نهادههای دامی هشدار میدهند و تاکید دارند که فروش تخممرغ با نرخ مصوب دولتی برای مرغداران به صرفه نیست و درخواست کردهاند که دولت در نرخ تخممرغ تجدیدنظر کند. در این میان وزارت جهاد کشاورزی نیز با اعتقاد به اینکه قیمتهای پایینتر از ستاد تنظیم بازار برای تولیدکننده صرفه اقتصادی ندارد، طی بیانیهای اعلام کرده است: با وجود اینکه تولیدکنندگان با افت قیمت تخممرغ در واحدهای تولیدی روبهرو هستند، برخی در بازار اقدام به گرانفروشی میکنند یا اینکه برخی رسانهها با انتشار اخبار غیرواقعی و اعلام افزایش قیمتها، سعی در به هم ریختگی بازار دارند.
وعده اصلاح قیمتها
در همین راستا رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرکزی مرغداران با اعلام اینکه امسال مشکلی در تولید تخم مرغ نداریم و تولید این محصول بسیار خوب و منظم است؛ ادامه داد: در اردیبهشت ماه دولت قیمت هر کیلو تخممرغ در مرغداری را ۳۵هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و طی جلساتی که با مسوولان کشور داشتیم وعده داده شد که اول شهریورماه قیمتها اصلاح شود و قیمت واقعی را اعلام کنند. اما متاسفانه هنوز به وعده خود عمل نکردهاند که البته پیگیر این موضوع هستیم. حمید کاشانی با بیان اینکه قیمت پیشنهادی ما به دولت برای هر کیلو تخممرغ در مرغداری ۴۸هزار تومان است، ادامه داد: متاسفانه دولت هنوز به وعده خود درخصوص اصلاح قیمتها عمل نکرده که پیگیر این موضوع هستیم.
گرانفروشی تخلف است
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر فروش تخممرغ با قیمت بالای ۹۰هزار تومان تخلف است، در خصوص دلایل افزایش قیمت تخممرغ بهرغم تغییر نکردن قیمتها گفت: در میادین میوه و ترهبار قیمت تخممرغ کمتر از ۸۰هزار تومان و در فروشگاههای زنجیرهای حدود ۸۰هزار تومان است. شاید در برخی مغازهها قیمت تخممرغ بالای ۹۰هزار تومان باشد که البته قیمت منطقی هر شانه تخممرغ ۹۰ تا ۹۵هزار تومان است، اما چون در مرغداری هنوز قیمت تخممرغ افزایش نیافته است؛ بنابراین فروش تخممرغ با قیمت بالای ۹۰هزار تومان تخلف است. رئیس اتحادیه مرکزی مرغداران در پاسخ به اینکه چرا با وجود اینکه نرخ تخممرغ درب واحدهای مرغداری منطقی است، اما خریداران در واحدهای صنفی با نرخهای نجومی مواجه میشوند، گفت: اینکه واحدهای صنفی با چه میزان سود میخواهند کالاها را عرضه کنند، ارتباطی به تولیدکنندگان ندارد و دستگاههای نظارتی باید در این زمینه ورود کنند.
ضرر تولیدکنندگان
وی ادامه داد: ما با مازاد روبهرو هستیم، هر کیلوگرم تخممرغ درب واحدهای تولیدی بین ۲۵ تا ۲۷هزار تومان، یعنی حدود ۸ تا ۹هزار تومان زیر قیمت مصوب سال گذشته به فروش میرسد که معادل ۲۵درصد زیر قیمت مصوب است و این مساله موجب ضرر تولیدکنندگان شده است و در حال حاضر مرغداران با ضرر تولیدات خود را میفروشند.
کاشانی تصریح کرد: فعالان صنعت مرغ تخمگذار روزانه ۶۰میلیارد تومان به دلیل افزایش هزینههای تولید، زیان میدهند که با استمرار این روند، تداوم تولید به خطر میافتد و تداوم ضرر و زیان، باعث میشود که تولید خود را متوقف کنند. به گفته این فعال اقتصادی، در شرایط فعلی اگر مرغداران بخواهند مرغهای تخمگذار خود را نگه دارند ماهانه متحمل یکمیلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان ضرر میشوند؛ به همین دلیل آنها حاضر هستند مرغهای ۳۳ هفته خود را به کشتارگاه بفرستند و به عبارتی گله خود را تقلیل دهند تا ضرر و زیان خود را به حداقل برسانند. رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرکزی مرغداران با تاکید بر لزوم افزایش سرمایه در گردش مرغداریها گفت: اگر سرمایه در گردش تامین نشود و شرکت پشتیبانی امور دام نیز خرید حمایتی تخممرغ انجام ندهد، مقداری از تولید را از دست خواهیم داد و قیمت تخممرغ افزایش خواهد داشت.
نبود امکان صادرات
به گزارش «دنیایاقتصاد» در شرایط کنونی عمده صادرات تخممرغ به عراق و افغانستان انجام میگیرد، اما رقم آن بسیار ناچیز است و مجموع صادرات این کالا به ۵هزار تن در ماه نیز نمیرسد. در ۶ ماه ابتدایی سالجاری حدود ۲۸۰۰ تن صادرات به کشورهای افغانستان، عراق، قطر، امارات متحده عربی و عمان انجام گرفته است. در این راستا کاشانی با انتقاد از عدمتخصیص مشوقهای صادراتی گفت: به رغم حذف عوارض صادرات مرغ و تخممرغ، باز هم صادرات صورت نمیگیرد. چرا که قیمت محصولات ما از دیگر تولیدکنندگان جهانی بالاتر است. به همین خاطر تا دولت مشوق صادراتی ندهد، امکان صادرات ایجاد نمیشود. او ادامه داد: به نظر میرسد با افزایش صادرات، قیمت مرغ و تخممرغ افزایش یابد و به قیمت مصوب دولت برسد. البته دولت در حالی اقدام به حذف عوارض صادراتی کرد که مشوقی در این زمینه در نظر نگرفت. از این رو بعید است که صادراتی صورت پذیرد.
قیمت غیرواقعی تخم مرغ
بر اساس این گزارش، رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار نیز با بیان اینکه قیمت تخممرغ در بازار واقعی نیست، گفت: میانگین قیمت هر کیلو تخممرغ ۳۸ تا ۳۹هزار تومان است، این در حالی است که قیمت واقعی هر کیلو حداقل ۴۸ تا ۵۰هزار تومان برای تولیدکنندگان تمام میشود. اگر به قیمت تمام شده ۴۸هزار تومان نرسیم، مرغداران مرغهای خود را به کشتارگاه میدهند؛ چون امکان متحمل شدن ضرر را ندارند. در حال حاضر یک واحد گله که سنی زیر ۶۰ هفته داشته باشد، ماهی ۹۰۰میلیون تومان برای مرغدار هزینه دارد. ناصر نبیپور ادامه داد: با وجود اینکه مسوولان تنظیم بازار به تولیدکنندگان قول دادند که قیمت تخممرغ را در تاریخ ۳۱ شهریور ماه مشخص کنند؛ اما جلسه ستاد به دلیل شرایط ایجاد شده به تعویق افتاد و تولیدکنندگان همچنان با ضرر اقدام به تولید میکنند.
این فعال اقتصادی ادامه داد: محاسبه قیمت تمام شده تخممرغ آسان است و یک کارشناس هم میتواند به راحتی به نرخ واقعی آن برسد؛ یک مرغ برای تولید یک کیلو تخممرغ باید ۲ کیلو و ۲۰۰ گرم دان بخورد. ارزانترین دان کیلویی ۱۴هزار تومان است. همچنین قیمت جوجه پای تخم که سال گذشته ۵۰هزار تومان بود، امروز ۴ برابر شده و به ۲۰۰هزار تومان رسیده است. وی در ارتباط با افزایش قیمت نهادهها اظهار کرد: زمانی که قیمت نهادهها ۶ برابر میشود، طبیعی است که افزایش قیمت تخممرغ را نیز به همراه داشته باشد؛ تا قبل از این اتفاق، تخممرغ با ارز ۴۲۰۰ تومانی رقمی نزدیک ۱۸هزار و ۳۰۰ تومان بود که در حال حاضر با نرخ ارزی که تا ۶ برابر افزایش یافته به قیمت ۳۴هزار تومان رسیده که حتی دوبرابر قیمت سابق نیز نیست؛ در صورتی که نهادهها حدود ۷۵-۷۰درصد قیمت تمام شده را تشکیل میدهد.
تخممرغ، ارزانترین کالای پروتئینی
رئیس هیاتمدیره اتحادیه مرغ تخمگذار، تخممرغ را ارزانترین کالا در سبد پروتئین مردم دانست و افزود: قیمت خرید گوشت قرمز و مرغ برای مردم سنگین است و درآمد مردم با هزینهها همخوانی ندارد و این وظیفه دولت است که بعد از حذف یارانهها و افزایش قیمتها از مصرفکنندگان حمایت کند. وی درخصوص میزان مصرف تخممرغ در کشور معتقد است: در حال حاضر مازاد تولید نداریم و ۳هزار و ۲۰۰ تن تخممرغ تولیدی مصرف میشود. تقاضا همچنان مطلوب است و سرانه مصرف ۱۱ کیلو تخممرغ به ۱۳ کیلو رسیده است که البته دلیل این افزایش مصرف ناشی از تمایل مردم و علاقه به تخممرغ نیست. نبیپور خاطرنشان کرد: واقعیت آن است که مردم تخممرغ میخرند، چون تخممرغ ارزانترین کالای پروتئینی در کشور است و مردم حتی در صورت عدمتمایل برای مصرف این محصول، به اجبار برای تامین پروتئین خود و فرزندانشان رو به خرید تخممرغ میآورند.