پس از بیرون آمدن گردشگری از بحران، سازمان جهانی گردشگری در بررسی‌‌های خود ثابت کرد برای پیشبرد توسعه پایدار، فراگیر و انجام اقدامات اقلیمی دیگر نمی‌توان به همان مسیر پیش از همه‌گیری ادامه داد و اینک جهان نیاز حیاتی به بازاندیشی و تحول در گردشگری دارد که این امر بیش از هر چیز در «نوآوری و دیجیتالی شدن» خود را نشان می‌دهد.

این تحول در دیجیتالی شدن و نوآوری در صنعت گردشگری، فرصت مناسبی را برای کشورهایی با اینترنت آزاد ایجاد می‌کند تا در جهت توریسم دیجیتالی سرمایه‌گذاری کنند و در این میان کشورهایی که محدودیت‌های اینترنتی و شفافیت اطلاعاتی در سطح جهانی داشته باشند از این مسابقه بزرگ استارت‌آپی در حوزه گردشگری محروم خواهند شد که ایران باتوجه به اعمال محدودیت‌‌های شدید اینترنتی فرصت رقابت با جهان در عرصه توریسم دیجیتال را از دست خواهد داد. از همان آغاز ماموریت دبیر فعلی سازمان جهانی گردشگری در سال ۲۰۱۸، بر اهمیت پذیرش و سرمایه‌گذاری در ایده‌‌های جدید تاکید کرده است.

بخش جدیدی در سازمان ایجاد شد تا پتانسیل‌‌های نوآوری را از طریق ترویج کارآفرینی، شناسایی نوآوران پیشرو و ارائه حمایت‌‌های عملی و مالی که برای تبدیل ایده‌ها به عمل نیاز دارند ارائه دهد. برای پیش‌بینی، رسیدگی و غلبه بر چالش‌ها و روندهای جدید بخش گردشگری، این سازمان در حال حاضر بر استراتژی نوآوری، آموزش، تحول دیجیتال و سرمایه‌گذاری متمرکز است. شبکه نوآوری سازمان جهانی گردشگری جهت ترویج تبادل دانش بین بازیگران و تغییر آفرینان با هدف کمک به پیشبرد اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد همکاری می‌کند. علاقه شدید سازمان جهانی گردشگری به اکوسیستم نوآوری و مسابقات استارت‌آپی همچنان در حال رشد است و استعدادهای شکوفا شده و آمادگی مشترک برای شنیدن صداهای جدید و پذیرش ایده‌های جدید را نشان می‌دهد.

تا سپتامبر ۲۰۲۲، اکوسیستم نوآوری جهانی روی بیش از ۱۲هزار استارت‌آپ از ۱۶۰ کشور جهان کار می‌کند که در این راستا ۸۳‌میلیون دلار هزینه کرده و ۳۰۰ شرکت فناوری در موضوع گردشگری فعالیت می‌کنند. این سازمان جهانی، با نگاهی به آینده بر اهمیت رویکردهای کلی دولت در جهت اصلاح روش‌های گردشگری، در کنار افزایش مشارکت عمومی و خصوصی تاکید دارد. زیرا، گردشگری تنها در صورت حمایت عملی و اقتصادی می‌تواند قدرت منحصر به فرد خود را برای ایجاد فرصت و ایجاد رشد پایدار و فراگیر ارائه دهد. آینده از «هم اکنون» شروع می‌شود.

نوآوری و تحول دیجیتالی

اگرچه از سال ۲۰۱۸، قرار گرفتن در مسیر دیجیتالی شدن در گردشگری آغاز شده بود، اما از دوران همه‌گیری بیش از هر زمانی خود را نشان داد. از آغاز همه‌گیری، سازمان جهانی گردشگری باتوجه به اهمیت حفاظت از معیشت و کسب و کارهای کوچک، از فرصت قرنطینه استفاده کرده تا از طریق آکادمی‌‌ها و پژوهشگاه‌‌های مخصوص این سازمان در سطح جهان با کلاس‌‌های آنلاین به آموزش و توسعه حرفه‌‌ای افراد شاغل در این حوزه بپردازد تا خود را برای جهان پساکرونا آماده کنند. در این دوره‌‌های آموزشی و پژوهشی کشورهای عضو به افرادی بامهارت و باتجربه نیاز دارند تا نیازهای فعلی و آتی بازار را برآورده کنند و در نهایت رقابت‌‌پذیری و پایداری مقاصد را افزایش دهند. در این مدت توانستند بیش از ۲۰هزار کارآموز از ۱۰۰ کشور را در این دوره‌‌ها آموزش دهند.

این دوره‌‌ها از طریق مشارکت ۵ موسسه برتر جهان در حوزه گردشگری و مهمان‌‌‌‌داری در ۱۹ دوره آنلاین به زبان‌‌های اسپانیایی، انگلیسی و عربی برگزار شد. شرکت‌هایی همچون گوگل و یک برنامه شتاب آنلاین نیز برای وزرای گردشگری کشورهای عضو این سازمان، انجمن‌‌های مسافرتی برتر و هیات‌‌های گردشگری دوره‌‌های آموزشی جهت تاب‌‌آوری در زمان کرونا و مدیریت بهتر برای پساکرونا ارائه دادند. سپس سازمان جهانی گردشگری با کمک شرکت هوسکو (Hosco) شبکه جهانی مهمان‌‌داری جهت حمایت از مشاغل یک پلتفرم نوآورانه برای ارتباط استعدادها با کارفرمایان در سراسر جهان طراحی کردند. این پلتفرم همچنین به کسب و کارها و سازمان‌های گردشگری کمک می‌کند تا بهترین استعدادها را پیدا و جذب کنند. این سازمان همچنین ردیاب خط‌مشی آنلاین را راه‌اندازی کرد که ۲۲۰ کشور و منطقه و همچنین بیش از ۳۰ موسسه بین‌المللی و منطقه‌‌ای را پوشش می‌دهد. و از آنجا که تعداد فزاینده‌‌ای از کشورها در سراسر جهان شروع به انطباق با واقعیت جدید و کاهش محدودیت‌های سفر کرده‌‌اند، ردیاب بازیابی گردشگری یک نوآوری بیشتر برای پاسخگویی به وضعیت در حال تحول و احیای گردشگری جهانی بود.

این ردیاب به صورت رایگان در دسترس است، شاخص‌‌های کلیدی عملکرد گردشگری را بر اساس ماه، مناطق و زیرمناطق پوشش می‌دهد و امکان مقایسه زمان واقعی بهبود بخش را در مناطق و صنایع مختلف فراهم می‌کند. همچنین باتوجه به اهمیت شرایط بهداشتی کشورها برای مسافران و مواجه شدن با تغییرات ناگهانی، سازمان جهانی گردشگری با مشارکت استراتژیک با انجمن بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی (یاتا) یک ردیاب مقصد، تولید کردند. این یک ابزار آنلاین رایگان برای دولت‌‌هاست که برای ارائه اطلاعات موردنیاز برای سفر و اقدامات انجام شده در مقصد به کار می‌رود. این داده‌‌ها پس از بازیابی مجدد و دگرگونی گردشگری در سال‌های آینده به‌‌عنوان یک راهنمای سفر با انعطاف‌‌پذیری بیشتر به‌‌کار می‌رود. این سازمان با ارائه‌‌دهندگان مخابراتی جهانی همچون تلفینکا اسپانیا پتانسیل‌‌های لازم در جهت داده‌‌های کلان و هوش مصنوعی را در بخش گردشگری برای کمک به مقاصد، جهت درک بهتر رفتار گردشگران به‌‌کار می‌گیرد و به آنها اجازه می‌دهد محصولات خود را به طور موثرتری بازاریابی کنند.

در عین حال، این پلتفرم به اطلاع‌‌رسانی، سیاستگذاری‌‌ها و تصمیم‌گیری برای دولت‌‌ها و کسب و کارها کمک می‌کند. اگر داده‌‌ها به درستی استفاده شوند، می‌توانند تصمیم‌گیری موثر را برای بازیابی کوتاه‌مدت و رشد استراتژیک بلندمدت ایجاد کنند. در راستای سیاست دیجیتالی شدن، سازمان جهانی گردشگری با همکاری بانک توسعه آسیایی (ADB) برای برنامه‌‌ریزی و مدیریت بهتر گردشگری به بررسی چالش‌های کلیدی در جهت تحقق کامل پتانسیل‌‌های بزرگ پرداختند و دیجیتالی شدن داده‌‌ها را بهترین سیاست برای گردشگری معرفی کردند. این پلتفرم جهت رفع نگرانی‌ها در زمینه حریم شخصی، شکاف‌‌های مهارتی، اطمینان داده‌‌ها، زیرساخت‌‌های ناکافی، شکاف دیجیتال و موانع دسترسی به‌‌کار می‌رود که از سپتامبر ۲۰۲۲، بیش از ۳۰ کشور اروپایی برای به اشتراک گذاشتن دانش و بهترین شیوه‌‌ها با هدف افزایش رقابت‌‌پذیری گردشگری و حمایت از بهبود بخش در سراسر منطقه، ثبت‌نام کرده‌‌اند.

شبکه دیتالب (Datalab) با همکاری سازمان جهانی گردشگری و کمیسیون سفر اروپا، یک پلتفرم منحصر به فرد برای به اشتراک گذاشتن بهترین شیوه‌‌ها، از جمله دانش در مورد مدیریت داده‌‌ها و تجزیه و تحلیل و استفاده از داده‌های بزرگ و پیاده‌سازی سیستم‌های هوشمند بازار فراهم می‌کنند. علاوه بر این سازمان‌های ملی گردشگری اروپا، سازمان‌های ملی گردشگری و سایر شرکای مربوطه نیز به عضویت شبکه دیتالب درآمدند و نمایندگان بیش از ۳۰ کشور برای شرکت در مرحله اول ثبت‌‌نام کرده‌‌اند. در نهایت مشارکت سازمان جهانی گردشگری با پلتفرم مسافرتی دیجیتالی اکسپدیا (Expedia) موجب شده است تا هر دو طرف داده‌‌های مربوط به روندها و تحولات گردشگری را در مقیاس جهانی و محلی به‌منظور توسعه در آینده به اشتراک بگذارند.

استفاده از فرصت برای تسریع تحول

این سازمان برای شناسایی چالش‌های موجود در مسیر راه‌‌اندازی مجدد گردشگری و همچنین فرصت‌‌های کلیدی برای بازگشت قوی‌‌تر و بهتر با تکیه بر پیشرفت‌‌های انجام شده قبل از شیوع بیماری همه‌گیر، به بازگرداندن اعتماد به سفر با استفاده از قدرت نوآوری و دیجیتال اقدام کرده است تا برای آینده این بازار سرمایه‌گذاری کند. ایده‌‌های بزرگ نیاز به پشتوانه قوی دارند. گردشگری برای ارائه پتانسیل عظیم خود نیازمند سطوح مناسب سرمایه‌گذاری هدفمند است. به همین دلیل، سازمان جهانی گردشگری به عنوان پل بین گردشگری و سرمایه‌گذاران عمل کرده و روشن می‌کند که این بخش سودهای بزرگ اجتماعی و اقتصادی را به ارمغان خواهد آورد.

بانک اروپایی بازسازی و توسعه با همکاری این سازمان در جهت بهبود گردشگری در ۳۸ کشور سرمایه‌گذاری کرده است. این بانک، فعالیت‌های خود را در سال‌های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ برای کمک به منطقه خود به‌منظور مقابله با تاثیر اقتصادی همه‌گیری ویروس کرونا با سرمایه‌گذاری‌های نزدیک به ۲۱‌میلیارد یورو آغاز کرد. بانک یادشده تمام بخش‌‌های اقتصاد به‌‌ویژه گردشگری و مهمان‌‌داری را که تحت‌تاثیر همه‌گیری قرار گرفته‌‌اند، هدف قرار داده است. همکاری این دو نهاد جهانی در زمینه پیشبرد احیای پایدار، تسریع در انتقال منابع مالی اقلیمی و دسترسی بیشتر به فناوری‌‌های سبز در بخش گردشگری سراسر جهان از طریق یک پلتفرم خرید آنلاین بانک برای تکنولوژی سبز ادامه دارد. این پلتفرم می‌تواند مکمل ابزارهای مورد استفاده آنلاین سازمان جهانی گردشگری باشد.

در کنار بانک‌های جهانی، وزرای گردشگری گروه ۲۰ و رهبران سازمان همکاری اقتصادی و توسعه به‌‌منظور حفظ‌ میلیون‌‌ها معیشت با همکاری مرکز تجارت بین‌الملل با ارائه کمک‌‌های فنی و دیجیتالی درصدد ایجاد پروژه‌‌هایی متمرکز بر حاکمیت گردشگری پایدار، بازاریابی و ترویج این بخش هستند.

در این راستا تمامی سازمان‌های جهانی از سازمان ملل گرفته تا ایکائو، از زمان همه‌گیری به بعد تمرکز خود را روی گسترش تکنولوژی و نوآوری جهت بازیابی و بهبود گردشگری گذاشتند. اما در کنار سازمان‌های بین‌المللی برخی از مناطق و کشورها نیز جهت تحول دیجیتال و نوآوری اقدامات بزرگی انجام داده‌‌اند که خاورمیانه یکی از مناطق گردشگری جهان است که سریع‌‌ترین رشد را دارد. همچنین صنعت گردشگری به‌‌عنوان بخشی از تغییر مداوم به سمت استفاده بیشتر از ابزارهای دیجیتالی و ارتباطات آنلاین برای فهماندن ارتباط و اهمیت گردشگری برای اقتصادها، جوامع و سیاره زمین پیش رفت و با شرکت‌های بزرگ دیجیتال همچون متا، مالک فیس بوک، اینستاگرام و واتس اپ و دیگر پیشگامان جهت توسعه فناوری و ایجاد بسترهای ارتباطی همکاری می‌کند.