این خیابان در تهران در زمان قاجار متولد شده و در گذر زمان اسمهای زیادی عوض کرده، از «فیلخانه» و «واگنخانه» گرفته تا «باغ وحش» و «تلفنخانه».
صحبت از خیابان «اکباتان» در منطقه ۱۲ است که دو میدان مهم توپخانه و بهارستان را به هم وصل میکند. قدمت خیابان اکباتان به دوران قاجار میرسد. در آن دوره به واسطه نگهداری فیلهای سلطنتی اسمش را «فیلخانه» میگذارند. مدتی بعد نام «پستخانه» را از همجواری با مرکز پست میگیرد. زمان دیگری به دلیل نزدیک بودنش به باغ وحش لاله زار، اسم «باغ وحش» را برایش انتخاب میکنند.
روزگاری که بر یک خیابان گذشت
اما اسمهای خیابان کوچک محله بهارستان فقط به اینها ختم نمیشود. در زمان ناصرالدین شاه و با ساخت ایستگاه تراموای (واگن) اسبی در آن، مدتی خیابان را «واگنخانه» مینامند. تأسیس اولین مرکز تلفن تهران در این خیابان هم بهانهای شد که اسم خیابان را «تلفنخانه» بگذارند. زمانی هم که اولین گاراژهای شهر تهران در این خیابان متمرکز میشوند، اسم «ماشینخانه» را قرض میگیرد. مدتی هم به دلیل نزدیکی به کاخهای سلطنتی به آن «دولت» میگفتند و بالاخره در دوره پهلوی اول نام «اکباتان» روی آن گذاشتند که این نام تا امروز ماندگار شده است.
خیابانی با هویتی تاریخی
خیابان اکباتان با اسمهای بسیار در محدوده منطقه ۱۲ و مراکز تجاری تهران قرار دارد. از خیابان لالهزار در شمال شرقی میدان امام خمینی شروع و به خیابان ملت و از آنجا به میدان بهارستان میرسد. گفته شده خیابان اکباتان سربازخانهای داشته و محمدعلی شاه قاجار کمی بعد از به توپ بستن مجلس شورای ملی در این خیابان مورد سوء قصد قرار میگیرد و بدون هیچ آسیبی جان سالم به درمیبرد.
این خیابان از وسط باغی به نام «نظامیه» میگذشت که بعدها به «مسعودیه» شهرت یافت و از بناهای مشهور آن هم «باغ مسعودیه» است. همچنین چند قرائتخانه تهران مانند ترقی کارگران، شرکت علمیه فرهنگ و مجمع دموکرات در خیابان اکباتان بودند.
بیشتر بخوانید: اتحادیه اروپا بر سر اعمال تحریم علیه ایران به توافق رسید
طول خیابان اکباتان حدود ۶۰۰ متر است، کاربری قسمت غربی آن تجاری و کاربری قسمت شرقی این خیابان هم اداری است که بخشی از آن را دیوار ساختمان زیبا و قدیمی وزارت آموزش و پرورش تشکیل میدهد که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. از کوچههای معروف اکباتان نیز «شیخالاطباء» است.