دولت بایدن روز پنجشنبه تحریم‌های جدیدی را در حوزه نفت ایران اعمال کرد. وزارت خزانهداری اعلام کرد که این تحریم‌ها علیه شرکتهایی در چین و امارات وضع شده است. به ادعای آمریکا این شرکتها در صادرات نفت ایران ایفای نقش کردهاند. همین خبر باعث شد که برخی تحلیلگران اعمال این تحریم‌ها را به مثابه عبور بایدن از برجام تلقی کنند. اما قرائن زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد هدف آمریکا از اعمال این تحریم‌ها تحت فشار قرار دادن تهران برای پذیرش پیش‌نویس مذاکرات مرداد بدون اصلاحات مدنظر ایران است.
رسانه محافظه‌‌‌‌کار و مخالف برجام امریکن‌‌‌‌فری‌‌‌‌بیکن در گزارشی مدعی شد که مقامات و دیپلمات‌‌‌‌های آمریکایی در یک جلسه محرمانه به کنگره اعلام کردهاند مذاکرات هسته‌‌‌‌ای با ایران به «بنبست» رسیده است. این رسانه آمریکایی نوشته که مقامات دولتی در جلسه دو هفته پیش با اعضای کنگره این موضوع را اعلام کردهاند. از سوی دیگر وزارت خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه (۷ مهر ۱۴۰۱) از اعمال تحریم علیه شرکت‌‌‌‌های واقع در چین و امارات خبر داد که متهم به دست داشتن در صادرات نفت ایران هستند. با توجه به همزمانی انتشار این دو خبر برخی این سناریو را مطرح می‌کنند که واشنگتن به نوعی با این اقدامات «پایان غیررسمی برجام» را اعلام کرده است. چرا که این برای نخستین‌بار است که در دولت جو بایدن بخش نفتی ایران یا شرکتهایی که در دور زدن فروش نفت ایران نقش داشتند، تحریم شوند. اما سناریوی دومی نیز مطرح است مبنی بر اینکه آمریکا با این اقدامات می‌خواهد به ایران فشار بیاورد تا هرچه سریع‌تر پای میز مذاکره حاضر شده و به برجام بازگردد. همچنان‌که پیش‌تر نیز واشنگتن از این اهرم تحریمی برای تحت فشار قرار دادن ایران استفاده کرده بود.
رسانه محافظه‌‌‌‌کار و مخالف برجام امریکن‌‌‌‌فری‌‌‌‌بیکن در گزارشی مدعی شد که مقامات و دیپلمات‌‌‌‌های آمریکایی در یک جلسه محرمانه به کنگره اعلام کردهاند مذاکرات هسته‌‌‌‌ای با ایران به «بنبست» رسیده است. این رسانه آمریکایی نوشته که مقامات دولتی در جلسه دو هفته پیش با اعضای کنگره این موضوع را اعلام کردهاند. از سوی دیگر وزارت خزانهداری آمریکا روز پنجشنبه (۷ مهر ۱۴۰۱) از اعمال تحریم علیه شرکت‌‌‌‌های واقع در چین و امارات خبر داد که متهم به دست داشتن در صادرات نفت ایران هستند. با توجه به همزمانی انتشار این دو خبر برخی این سناریو را مطرح می‌کنند که واشنگتن به نوعی با این اقدامات «پایان غیررسمی برجام» را اعلام کرده است. چرا که این برای نخستین‌بار است که در دولت جو بایدن بخش نفتی ایران یا شرکتهایی که در دور زدن فروش نفت ایران نقش داشتند، تحریم شوند. اما سناریوی دومی نیز مطرح است مبنی بر اینکه آمریکا با این اقدامات می‌خواهد به ایران فشار بیاورد تا هرچه سریع‌تر پای میز مذاکره حاضر شده و به برجام بازگردد. همچنان‌که پیش‌تر نیز واشنگتن از این اهرم تحریمی برای تحت فشار قرار دادن ایران استفاده کرده بود.
بیشتر بخوانید : پاداش ۱ میلیارد تومانی وزارت اقتصاد
آمریکا خوش‌‌‌‌بین نیست
در گزارش منتشر شده توسط امریکن فری بیکن، دارِل ایسا، نماینده جمهوری‌خواه کنگره از ایالت کالیفرنیا در گفت‌وگو با این پایگاه خبری گفت: «دو هفته پیش آنها (دولت بایدن) تصور می‌کردند که توافقی وجود دارد اما اکنون می‌‌‌‌دانند که توافقی در میان نیست و درباره چگونگی رسیدن به یک توافق نیز دچار مشکل شده‌‌‌‌اند، زیرا درباره همه‌چیز مذاکره کردهاند و در پایان، ایران توافقی را که مورد مذاکره قرار گرفت، نمی‌خواهد.» فری بیکن به نقل از مقاماتی دیگر نیز ادعا کرد دولت آمریکا نسبت به حصول یک توافق جدید با ایران خوش‌‌‌‌بین نیست. به گزارش «ایسنا»، این رسانه محافظه‌‌‌‌کار آمریکایی در ادامه گزارش خود آورده است که مقامات جمهوری اسلامی ایران تاکید دارند که پیشنهادهای آمریکا برای حصول توافق جدید به اندازه کافی موجب رفع تحریم‌ها علیه تهران نمی‌شود و عدم خروج مجدد واشنگتن از توافق احتمالی را تضمین نمی‌کند.
فشار بر ایران برای بازگشت به برجام
اما فرضیه دیگری هم وجود دارد مبنی بر اینکه این تحریم‌ها و فشارهای اخیر آمریکا به معنای عبور از برجام نیست بلکه با هدف بازگرداندن ایران پای میز مذاکرات است. گزارش لارا روزن، روزنامه‌‌‌‌نگار آمریکایی نیز بر این فرضیه صحه می‌‌‌‌گذارد؛ روزن به نقل از مقامات آمریکایی می‌گوید ما مسائل حقوق بشری و هسته‌‌‌‌ای را جدا از هم در نظر می‌‌‌‌گیریم و خواستار احیای برجام هستیم. معاون وزارت خزانهداری هم بلافاصه بعد از صدور تحریم گفته که این تحریم‌ها وضع شده تا ایران به برجام بازگردد. لذا هدف‌گذاری آمریکا اکنون عبور از برجام نیست بلکه اعمال فشار بیشتر بر تهران برای بازگشت به برجام است. این مدلی که کاخ سفید اکنون در دستورکار دارد، همان مدلی است که در ماه اکتبر، ریچارد نفیو، آرین طباطبایی و چند نفر دیگری که از تیم رابرت مالی جدا شدند بر آن تاکید داشتند. آنها مدعی بودند که مذاکرات بدون تحت فشار گذاشتن ایران به احیای برجام منجر نمی‌شود. عمده حرف آنها نیز این بود که کوتاه آمدن جو بایدن در حوزه تحریم‌های نفتی باعث شده تا ایران بتواند روزانه یک و نیم میلیون بشکه صادرات نفتی به‌ویژه به چین داشته باشد. این گروه معتقد بودند که این میزان صادرات نفتی باید کاهش یابد تا ایران به برجام بازگردد. حال به نظر می‌‌‌‌رسد تحریم‌های جدید آمریکا نیز در همین راستا وضع شده است.
پایان برجام؟
البته سناریو و فرضیه نخست مبنی بر اینکه شاید مذاکرات به بنبست رسیده نیز دور از واقعیت نیست؛ زیرا گره‌های اصلی احیای مذاکرات برجام یعنی مساله پادمانی بین ایران و آژانس و مساله دادن تضمین از سوی واشنگتن همچنان باقی است. در رابطه با همکاری‌‌‌‌های ایران و آژانس هرچند هفته گذشته محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی با رافائل گروسی مدیرکل آژانس دیدار و رایزنی داشت اما هنوز خبری مبنی بر آغاز همکاری‌‌‌‌های طرفین منتشر نشده و گروسی نیز گفت که راه زیادی پیش‌‌‌‌روی طرفین قرار دارد. در این بین طرف غربی می‌خواهد ایران را در موضوع پادمان (سه مکان ادعایی) تحت فشار قرار دهد تا تهران همکاری بیشتری با آژانس داشته باشد و زودتر مساله پادمان حل شود و برجام نیز احیا شود اما ایران هم الگوی خود را دارد. روزنامه «دنیای اقتصاد» در گزارشی که روز پنجشنبه هفتم مهر ماه منتشر کرد با عنوان «نقشه راه جدید ایران و آژانس» به الگوی ایران اشاره کرد. در این گزارش آمده است که ایران در آخرین پاسخ به آمریکا گفته پرونده ایران باید قبل از روز صفر، یعنی روز اجرای برجام بسته شود.
بیشتر بخوانید : حق کپی‌رایت برای یک اثر هنری ساخته شده به کمک هوش مصنوعی
……………………………………………..
