تقی آزاد ارمکی جامعه شناس و نویسنده در گفت و گو با خبرنگار نشریه روشن؛ با اشاره به عوامل تاثیر گذار بر آسیب های اجتماعی گفت: اینکه بگوییم اقتصاد نقش عمده ای در ارتکاب جرم و آسیب های اجتماعی دارد غلط است. غلط بودن این موضوع به این دلیل است که باید در راستای آن پژوهش های لازم صورت گیرد. وجه ی درست این گزاره آن است که جایگاه اقتصاد در حال حاضر مهم تر و کانونی شده است و بحران در عرصه اقتصاد می تواند منشا مجموعه ای از گرفتاری و نابسامانی های اجتماعی باشد.
وی ادامه داد: سوال اینجاست که چرا مهم است فرض کنیم ما یک جامعه ساده و سنتی داریم. در این جامعه مصرف محدود است و وسیله نقلیه نداریم و مسائل اقتصادی در حد تهیه مواد غذایی، مصرف آن و خوردن و خوابیدن است. در چنین جامعه ای اقتصاد اهمیت فراوان دارد و افراد نمی توانند زیستی بدون نابسامانی داشته باشند.
در واقع وقتی جامعه گسترده می شود، اقتصاد نقش خود را بیشتر نمایان می کند.
این جامعه شناس بیان داشت: در جامعه ی فعلی نیاز به مواردی همچون مسکن، تلفن همراه ، سرمایه گذاری و … داریم، حال اگر اقتصاد ضعیف باشد رسیدن به این نیاز ها و رفع آن ها سخت می شود. در جامعه ایرانی مادامی که مسائل اقتصادی به مشکل برمیخورد حیات اجتماعی_ فرهنگی را مختل میکند و در این شرایط، افراد آماده ی خلاف و بزهکاری می شوند.
آزاد ارمکی در ادامه گفت: سیاست گذاری ها نخست باید در عرصه اقتصاد مسائل را حل کنند چرا که ما درحوزه ی اقتصاد مشکل داریم. امام جمعه ما برای رفع معضلات می گوید روزه بگیرید اما این نوع نگاه ها غلط است. به جای اینکه مردم را در حوزه سیاست و فرهنگ توبیخ و تنبیه کنیم باید حوزه اقتصاد را دریابیم و سطح تولید را افزایش دهیم. جامعه باید توسعه گرا باشد و صاحبان ثروت و تکنیک و مهارت را محترم بدانیم. بنابراین، باید با جامعه ی جهانی ارتباط موثری داشته باشیم و به دنبال بازار باشیم. ما نمی توانیم بدون تعامل با جامعه جهانی و صاحبان دانش و تخصص معضلات را حل کنیم.
آزاد ارمکی ادامه داد: حال این روزهای جامعه ما را اگر ببینید تمام افرادی که مدارج عالی دارند مهاجرت میکنند و صاحبان ثروت از کشور میروند و این چنین سرمایه هایی از کشور میروند و سرمایه گذاران در کشور صفر میشود. وقتی تولید و توسعه تعطیل شود سیاست گذاری حرف بیهوده ای است. سیاست گذاری باید به سوی تولید و توسعه بازگردد.
وی ضمن اشاره به مسئله ی بی اخلاقی در مسائل اقتصادی گفت: ما با فقدان تربیت نیرویی که بتواند اخلاق را ترویج دهد مواجه هستیم. نسل جدید نسل متفاوتی است و امیالی دارد و منتقد نسل قدیم است و کسی که می تواند این روند را تغییر دهد روحانیت و روشنفکران هستند.
آزاد ارمکی در پایان افزود: رسانه نیز میتواند نقش مهمی در کاهش آسیب های اجتماعی ایفا کند. سریال خانگی حیثیت گمشده وحشی گری های زیر پوست شهر را به تصویر می کشید. وقتی زنی کشته می شود و قانونی نیست که پیگیری کند و همسر این زن به دنبال مقتول میگردد که در طی این مسیر نفراتی را به قتل می رساند. این یعنی پلیس وجود ندارد، قانون نیست و هم چنین قانون گذاری نیز وجود ندارد.
وظیفه رسانه و سینماگرها این است که وجوه پنهان خوبی ها و بدی ها را نشان دهند.
رسانه نقشی در بازدارنگی ندارد بلکه نقش آن شفاف سازی آسیب های اجتماعی است.
بنابراین از مهم ترین عوامل تاثیرگذار در آسیب های اجتماعی بحث اقتصاد است که لازمه ی کاهش این آسیب اجتماعی افزایش تولید و توسعه است. رسانه در شفاف سازی این آسیب ها و به تصویر کشیدن آن ها نقش پررنگی دارد.
فاطمه بیرامی