پانزدهم فروردین به عنوان روز جهانی ذخایر ژنتیکی و زیستی نام گذاری شده و کشورما گنجينه ای از ذخاير ژنتيک وزیستی می باشد، که در جاهای بسیار آن میتوان به گونه های نادر و کمياب موجودات برخورد ،که نيازمند توجه و حمايت ويژه است. نامگذاری روز ۱۵ فروردین به عنوان « روز ملی ذخایر ژنتیكی و زیستی » یكی از موضوعات ماده واحده تعیین مناسبت های تقویم رسمی سال ۱۳۹۴ است كه در جلسه ۷۵۱ شهریور سال ۱۳۹۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید. درحال حاضر روز جهانی تنوع زیستی را در خرداد ماه داریم اما روزی به نام ذخایر ژنتیكی و زیستی در دنیا نداریم و تنها كشوری هستیم كه این روز ملی را به ثبت رسانده ایم. این روز همانند روزهای درختكاری و طبیعت نامگذاری شده تا مردم و مسئولان نگاه ویژه ای به این موضوعات مهم داشته باشند.
ذخایر زیستی اعم از گیاهی، جانوری و میکروارگانیسمها میباشند که برای دانش زیست فناوری به مثابه معادن ارزشمند و پویایی هستند و هرچه تنوع بالاتری داشته باشند به تولیدات بیشتری میتوان دست یافت. در ایران بیش از ۸ هزار گونه گیاهی وجود دارد كه بیش از یك هزار ۷۰۰ گونه آن اندمیك یا انحصاری ایران هستند كه از جنبه های مختلف گونه های گیاهی بسیار مهم به شمار می آیند.
بحث توسعه پایدار یکی از مسایل مهمی است که این روزها مخصوصا در حوزه منابع طبیعی و محیط زیست بسیار مطرح بوده و برای رسیدن به این هدف معیارهایی در نظر گرفته شده ، که یکی از این معیارها منابعی در قالب ذخایر ژنتیکی و زیستی و شناسایی و حفاظت مناطق اکولوژیک است.
به عنوان مثال جنگل های شمال کشورما از گذشته های دور نسبت به حال حاضر تا حدود بسیار زیادی کاهش پیدا کرده و در این میان جنگل ها و گونه هایی که به عنوان ذخایر ژنتیکی مطرح هستند، اهمیت زیادی دارند.
به همین دلیل علاوه بر حفظ جنگل ها به عنوان یک وظیفه ملی، شناسایی منابعی که نسبت به سایر گونه ها در خطر هستند و بحث انقراض آن ها را تهدید می کند ، از حساسیت بیشتری برخوردار هستند.
استفاده بی رویه و نابودی منابع و ذخایر ژنتیکی، زیستی نیز اسراف در نعمات الهی است وامیدواریم تا با دانش محققان و متخصصان کشورمان در به کارگیری این ذخایر ارزشمند تولید ثروت و ایجاد اشتغال دانش بنیان را به مردم کشورمان هدیه نماییم
با توجه به اهمیت ذخایر ژنتیکی و زیستی، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران در سال ۱۳۸۶، با فرمان مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در جهاددانشگاهی پایه گذاری گردید و هدف اصلی آن تأسیس مرکز ملی مرجع به منظور حفظ و به کارگیری ذخایر ژنتیکی و زیستی کشور و حمایت از فعالیتهای صورت گرفته و ایجاد هماهنگی لازم است. در این راستا، این مرکز ضمن پشتیبانی از مراکز ذخایر زیستی کشور و ایجاد شبکه ملی ذخایر زیستی، در تلاش است تا به مرکزی پیشتاز به منظور گردآوری، تکمیل، سامان دهی، استاندارد سازی و حفظ ذخایر ژنتیکی و زیستی برای توسعه دانش، فناوری و افزایش کیفیت زندگی و سلامت و حفظ امنیت غذایی، منابع طبیعی و تنوع زیستی کشور تبدیل گردد.
شایان ذکر است ،دستیابی به انرژیهای پاک، تأمین غذا و تولید دارو و حفظ طبیعتی سرسبز همگی در سایه حفظ ذخایر ژنتیکی و زیستی است که از مواهبهای الهی بوده ودر اختیار ما میباشد وضرورت دارد آن را به نسلهای بعد انتقال دهیم. روز ذخایر ژنتیكی و زیستی، فرصت مناسبی برای شناساندن موضوعاتی مانند میكروارگانیسم ها به مردم است.
