«بسته جدید ۵۰۰ میلیون دلاری اروپا برای اوکراین»، «اخراج اولین سفیر اروپایی از روسیه»، «عدم حمایت اردوغان از پیوستن سوئد به ناتو»، «اذعان بورل به زنده بودن برجام»، «اعمال تحریمهای جدید از سوی آمریکا» و «آغاز رزمایش مشترک اسراییل و آمریکا» مهمترین سرخط رسانههای دنیا را در نیمروز گذشته شکل دادهاند.
بسته جدید ۵۰۰ میلیون دلاری اروپا برای اوکراین
وزیران خارجه اتحادیه اروپا در پی نشستی که روز دوشنبه ۲۳ ژانویه (۳ بهمن) در بروکسل برگزار شد، در باره افزایش دوباره کمک نظامی به اوکراین به توافق رسیدند. خبرگزاری فرانسه به نقل از محافل دیپلماتیک گزارش داد که یک بسته کمکی دیگر به حجم ۵۰۰ میلیون یورو در اختیار اوکراین قرار خواهد گرفت تا این کشور بتواند هزینههای تهیه تسلیحات و مهمات را پوشش دهد.
در مقابل وزیر خارجه روسیه غرب را مسئول شکست مذاکرات با اوکراین خواند. سرگئی لاوروف، در جریان سفر به آفریقای جنوبی، ضمن دفاع از رزمایش آبی روسیه گفت که روسیه حاضر بود در ماههای اول جنگ با اوکراین مذاکره کند، اما آمریکا و دیگر کشورهای غربی مانع گفتوگو با کییف شدند.
روسیه و استونی، دو کشور همسایه و «سابقا دوست» اعلام کردند روابط دیپلماتیکشان را به سطح کاردار تقلیل میدهند. هر دو کشور تاکید کردند که مأموریتهای دیپلماتیک آنها در مسکو و تالین به سطح کاردار تقلیل مییابد.
روسیه و استونی سفرایشان را اخراج کردند
وزارت خارجه روسیه با احضار سفیر استونی، به وی دستور داد تا دو هفته دیگر خاک روسیه را ترک کند. مسکو اعلام کرد این تصمیم را در تلافی اقدام «غیردوستانه» استونی که به طرز چشمگیری شمار دیپلماتها و کارکنان سفارت روسیه در «تالین» «پایتخت استونی» را کاهش داده، اتخاذ کرده است.در پی این اعلام روسیه، استونی هم اعلام کرد که سفیر روسیه را اخراج میکند.
استونی در اوایل ماه ژانویه، به روسیه دستور داد تا کارکنان سفارت خود در «تالین» را به هشت دیپلمات و ۱۵ کارمند اداری، فنی و خدماتی کاهش دهد تا با تعداد کارکنانش در مسکو برابری کند. استونی که زمانی بخشی از اتحاد جماهیر شوروی بود، پیشتر گفته بود که به دلیل حمله روسیه به اوکراین، روابط دوجانبه خود با مسکو را «به حداقل مطلق» کاهش میدهد.
این اولین بار است که روسیه سفیر یک کشور اتحادیه اروپا را از زمان حمله به اوکراین اخراج می کند.در ماه اکتبر، پارلمان استونی بیانیهای را تصویب کرد که در آن روسیه را «رژیم تروریستی» اعلام کرده بود.
انتظار پیوستن به ناتو را نداشته باشید
در پی قرآنسوزی توسط یک گروه راست افراطی و ضداسلامی در مقابل سفارت ترکیه در استکهلم، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، از عدم حمایت کشورش برای پیوستن سوئد به ناتو خبر داد. رئیس جمهوری ترکیه در این باره گفت: «سوئد نباید از ما در مورد ناتو انتظار حمایت داشته باشد. اگر به اعتقادات مذهبی جمهوری ترکیه یا مسلمانان احترام نگذارید، هیچ حمایتی از جانب ما دریافت نخواهید کرد.»
مجوز داده شده به راسموس پالودان، فعال راست افراطی سوئدی-دانمارکی برای تظاهرات در مقابل سفارت ترکیه در پایتخت سوئد، خشم آنکارا را برانگیخت. این فعال ضد اسلام و ضد مهاجرت در روز شنبه ۲۱ ژانویه تحت حفاظت شدید پلیس و در پناه موانع فلزی، یک نسخه از قرآن را سوزاند.
اردوغان در یک مصاحبه تلویزیونی تأکید کرد: «واضح است کسانی که جلوی سفارت کشورمان چنین رسوایی به بار آوردند، دیگر نباید از ما انتظار هرگونه خیرخواهی در مورد درخواست عضویت در ناتو را داشته باشند.» ترکیه پیشتر در روز شنبه ملاقات پیشبینی شده خود را با وزیر دفاع سوئد لغو کرده بود. قرار بود این ملاقات باهدف رفع مخالفتهای آنکارا برای ورود سوئد به پیمان ناتو انجام پذیرد.
برجام هنوز نمرده!
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا دوشنبه شب در نشست با حضور نمایندگان رسانهها در بروکسل، پس از اجلاس شورای وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا، در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا به نظر او هنوز امکان از سرگیری اجرای توافق هستهای ایران وجود دارد گفت که مذاکرات احیای برجام در یک وضعیت انتظار بهسر میبرد و گفتوگوها به تعبیر او «نمرده» اما پیشرفتی هم صورت نگرفته است.
او در این زمینه اذعان داشته که در مورد ایران مشکلاتی مانند اعتراضات داخلی، مجازات اعدام، ارسال [ادعایی] سلاح به روسیه و دستگیری دو تابعیتیها وجود دارد. با این حال او افزوده: «یک مجموعه عوامل است که مسائل و پیشرفت در مذاکرات برای توافق هستهای را پیچیده کرده، در این لحظه [میتوانم بگویم] مذاکرات نمرده، اما بیتحرک است.»
وزارت خزانهداری آمریکا از اضافه شدن نام ۱۰ فرد ایرانی به فهرست تحریمهای این وزارتخانه خبر داد. دفتر کنترل داراییهای خارجی وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرده بنیاد تعاون سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و پنج نفر از اعضای هیئت مدیره آن، معاون وزیر اطلاعات و امنیت ایران و چهار نفر از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را تحریم کرده است.
خزانهداری آمریکا در بیانیه خود اعلام کرده این تحریمها با هماهنگی انگلیس و اتحادیه اروپا اعمال شدهاند. ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، انگلیس و اتحادیه اروپا اعلام کردند تحریمهای جدیدی علیه ایران وضع کردهاند. انگلیس گفت هفت نام جدید را تحت «رژیم تحریمهای حقوق بشری ایران» قرار داده است.
بر اساس بیانیه لندن، انگلیس تاکنون ۵۰ تحریم جدید ضد ایرانی را از زمان آغاز ناآرامیهای در ایران اعمال کرده و به «اقدامات گسترده برای پاسخگو کردن ایران» ادامه خواهد داد. این تحریمها ممنوعیت سفر به انگلیس و مسدود شدن داراییها در این کشور را شامل میشود.
آغاز رزمایش مشترک اسراییل و آمریکا
نیروهای نظامی اسرائیل و فرماندهی مرکزی ایالات متحده، روز دوشنبه یک رزمایش مشترک گسترده را در اسرائیل و بر فراز شرق دریای مدیترانه آغاز کردند که از آن به عنوان بزرگترین تمرین نظامی مشترک میان طرفین یاد میشود. سنتکام در بیانیهای اعلام کرد: «در این رزمایش بیش از یکصد وچهل فروند هواپیما، دوازده کشتی دریایی و سیستم توپخانه از هر دو کشور فعال هستند.»
در حالی که این رزمایش تا روز جمعه ادامه دارد یک مقام ارشد دفاعی آمریکا ادعا کرده که پیام این رزمایش برای ایران این است که ایالات متحده، علی رغم جنگ در اوکراین و خطرات و تهدیدهای چین، میتواند به طور موثری تعداد زیادی از نیروهای آماده نبرد را راهی خاورمیانه کند.