با فراگیر شدن کسبوکارهای اینترنتی، دولت استارتاپ‌ها را ملزم به پرداخت مالیات کرده است. سازمان امور مالیاتی کشور ادعا دارد که برای جبران بودجه و جلوگیری از آسیب به منابع اقتصادی کشور ناچار به گرفتن مالیات است، با این حال پرداخت مالیات استارتاپ‌ها موافقان و مخالفان زیادی دارد. بر اساس این تصمیم، تمام استارتاپ های نوپا موظف هستند که از قوانین مربوط به مالیات تبعیت کنند.
اگر قصد راه‌اندازی یک استارتاپ را دارید به شما توصیه می‌شود که تمامی این قوانین را آموخته و از آن‌ها تبعیت کنید، زیرا در غیر این صورت ممکن است آینده کسب‌وکار خود را به خطر بیندازید. متأسفانه نهادهای مربوطه قوانین پیچیده‌ای برای پرداخت مالیات وضع کرده‌اند، به همین دلیل استارتاپ‌ها و کسبوکارهای زیادی به دلیل عدم آگاهی از این قوانین مجبور به پرداخت خسارات سنگین شده‌اند.
در ادامه این مقاله از سری مقالات آموزش مالیات، به قوانین مالیات برای کسبوکارهای نوپا و نحوه محاسبه آن می‌پردازیم. همچنین توضیح خواهیم داد که در چه شرایطی استارتاپ‌ها می‌توانند از پرداخت مالیات معاف شوند.
قوانین مالیات استارتاپ‌ها چیست؟
افزایش ایده‌های خلاقانه توسط جوانان باعث شده که این روزها شاهد استارتاپ‌ها و کسبوکارهای زیادی باشیم. قوانین پرداخت مالیات برای کسبوکارهای مختلف یکسان نیست و بر اساس نوع فعالیت آن‌ها متفاوت است. سهم بالای کسب‌وکارها در تولید کالا و ارائه خدمات باعث شده تا قوانین مالیاتی استارتاپ‌ها متفاوت بوده و متناسب با شرایط آن‌ها وضع شود. این قوانین به زمینه پرداخت مالیات، بیمه، سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری استارتاپ‌ها بستگی دارد. به طور مثال برای شرکت‌های تولیدی، بسته به نحوه و تعداد تولید محصول، مالیات متفاوتی در نظر گرفته شده است.
شاید با خودتان بگویید که استارتاپ های نوپا درحالی‌که هنوز در اول راه قرار داشته و به زمان زیادی برای پیشرفت و سوددهی نیاز دارند چطور می‌توانند از همان ابتدا مالیات بپردازند؟ بهتر است زودتر خیال شما را راحت کنیم، زیرا خوشبختانه هنگام وضع قوانین مالیات برای کسب‌وکارها به این موضوع توجه شده است. استارتاپ های نوپا به مدت سه سال از تاریخ ثبت کسب‌وکار خود، از پرداخت مالیات معاف هستند.
نحوه محاسبه مالیات استارتاپ‌ها چگونه است؟
در این بخش نحوه محاسبه مالیات استارتاپ‌ها را مورد بحث قرار می‌دهیم. البته مالیات پرداختی توسط استارتاپ های حقیقی و حقوقی متفاوت است. یک کسب‌وکار می‌تواند هم به‌صورت حقیقی و هم حقوقی فعالیت خود را آغاز کند. مالیات پرداختی برای مشاغل استارتاپی، اینترنتی و سنتی یکسان است. نحوه محاسبه مالیات برای شرکت‌های حقیقی و حقوقی به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:
شرکت‌های حقیقی: محاسبه مالیات استارتاپ های حقیقی به این صورت است که از درآمد مشمول مالیات یا همان سود سالانه شرکت، مبلغی به‌عنوان معافیت سالانه کسر می‌شود. این مبلغ کسری که میزان معافیت سالانه نام دارد، در قانون بودجه بر اساس تورم محاسبه و اعلام می‌شود. عددی که پس از کسر معافیت سالانه به دست می‌آید مشمول ماده ۱۳۱ قانون است که طبق آن اولین ۵۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال در ۱۵% ضرب می‌شود. دومین ۵۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال در ۲۰% ضرب می‌شود. سپس مبلغ مازاد ۱٫۰۰۰٫۰۰۰٫۰۰۰ در ۲۵% ضرب می‌شود. بر اساس این فرمول مالیات اشخاص حقیقی مشخص می‌شود.
شرکت‌های حقوقی: محاسبه مالیات شرکت‌های حقوقی ساده‌تر است. به این صورت که درآمد مشمول مالیات یا سود سالانه شرکت مستقیماً در ۲۵% ضرب می‌شود.
نحوه محاسبه مالیات حق تمبر
بر اساس ماده ۴۸ قانون مالیات، مهلت پرداخت مالیات حق تمبر سرمایه شرکت، برای شرکت‌های حقیقی ۴ ماه پس از تشکیل پرونده مالیاتی و برای شرکت‌های حقوقی ۲ ماه پس از تشکیل پرونده مالیاتی است. نحوه محاسبه مالیات حق تمبر نیز به این صورت است که عدد سرمایه اولیه شرکت در عدد %۰۰۰۵ ضرب می‌شود. برای مثال اگر میزان سرمایه اولیه شرکتی ۱۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ ریال باشد این عدد در %۰۰۰۵ ضرب شده و حاصل آن یعنی ۷۵٫۰۰۰ ریال به‌عنوان مالیات حق تمبر باید پرداخت شود.
معافیت مالیاتی استارتاپ ها
برخی از معافیت های مالیاتی و بیمه‌ای برای استارتاپ‌ها جهت فرصتی برای پیشرفت بیشتر و موفقیت آن‌ها در نظر گرفته شده است. هدف این طرح این است که یک امنیت اقتصادی برای فعالیت کسبوکارهای نوپا در مدت زمانی محدود فراهم شود. این قوانین معافیت مالیاتی به شرح زیر است:
استارتاپ‌ها یا شرکت‌های نوپایی که تنها یک نوع محصول یا خدمت را ارائه می‌دهند از دادن مالیات معاف هستند.
شرکت‌های نوپا به‌منظور کاهش هزینه‌هایی که برای بیمه باید بپردازند، می‌توانند تا ۲ سال کارورز یا کارآموز داشته باشند. همکاری با کارورزان مانند استخدام نیست و ملزم به بیمه کردن آن‌ها نیستند.
سهام‌داران که کارفرما نیز محسوب می‌شوند، نیازی نیست که بیمه تأمین اجتماعی پرداخت کنند.
استارتاپ‌ها می‌توانند به‌صورت قانونی، فضاهای کار خصوصی و مشترک به وجود آورند.
استارتاپ هایی که عمری کمتر از ۳ سال دارند (یعنی ۳ سال از ثبت آن‌ها می‌گذرد) از پرداخت مالیات معاف هستند.
لزوم مشاوره با مشاوران مالیاتی برای استارتاپ ها
به دلیل وجود قوانین مالیاتی پیچیده در شرایط مختلف، برای افراد عادی کسب اطلاعات کامل و دقیق درباره این قوانین همیشه کار دشواری بوده است. خوشبختانه برای حل این مشکل افرادی متخصص در این زمینه به‌عنوان مشاور مالیاتی وجود دارند که اطلاعات کامل و دقیقی درباره قوانین و مقررات پرداخت مالیات به شما ارائه می‌دهند. مشاوران مالیاتی استارتاپ‌ها تمامی کسری‌های مالیاتی را برای شما شناسایی و محاسبه و شما را در گرفتن بهترین تصمیمات استراتژیک در این حوزه یاری می‌کنند.
مشاوران مالیاتی دانشی کامل و دقیق از قوانین به‌روز شده کشور دارند که از این طریق می‌توانند راهکارهایی مؤثر برای صرفه‌جویی مالی به شما بدهند. به‌طورکلی کمک‌گرفتن از یک مشاور مالیاتی، به شما کمک می‌کند تا در وقت و هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنید. او از کسری‌ها و اعتبارات کسب و کار شما به خوبی مطلع است و به شما این اطمینان را می‌دهد که امور مالیاتی کسب‌وکار شما را به درستی پیگیری و تسویه‌حساب مالیاتی را انجام می‌دهد.
مالیات اپلیکیشن‌ها
احتمالاً با جستجو درباره مالیات اپلیکیشن‌ها به نتیجه خاصی دست پیدا نکردید. اگر برای شما این سؤال پیش آمده که مالیات اپلیکیشن‌ها چطور محاسبه می‌شود، باید به شما بگوییم که نحوه محاسبه آن‌ها فرقی با مالیات استارتاپ‌ها ندارند. البته قوانینی در رابطه با اپلیکیشن‌های دانش‌بنیان وجود دارد که نشان می‌دهد این اپلیکیشن‌ها از پرداخت مالیات معاف هستند. دیگر معافیت‌های مالیاتی که برای استارتاپ های نوپا وجود دارد در رابطه با اپلیکیشن‌ها هم صدق می‌کند.
آیین‌نامه حمایت از شرکت‌های نوپا
اخیراً آیین‌نامه‌ای تصویب شده که طبق آن دولت از شرکت‌های نوپا که شرایط ویژه‌ای دارند، حمایت می‌کند که برخی از این شرایط را پیش‌تر ذکر کردیم. طبق این آیین‌نامه شرکت‌های نوپا شامل شرکت‌های خصوصی و تعاونی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند که کمتر از سه سال از تاریخ ثبت آن‌ها گذشته است. تصویب طرح نوآفرین گام مهمی در توسعه اقتصادی شرکت‌های نوپا به‌حساب می‌آید. این آیین‌نامه را می‌توان به عنوان سند توسعه اقتصاد دیجیتالی به شمار آورد. به جز شرایطی که پیش‌تر ذکر شد، شرایط دیگری برای حمایت از این شرکت‌ها وجود دارد که به صورت زیر است:
حداکثر سرمایه ثبت شده توسط شرکت دو میلیارد و پانصد میلیون ریال باشد.
در سال ۱۳۹۸ فقط از شرکت‌هایی حمایت می‌شد که در طول سال کمتر از پنج میلیارد ریال درآمد داشته باشند، اما در سال‌های بعد این مورد بر اساس نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی شکل گرفت.
سهام‌داران شرکت نباید نسبت به توزیع سود اقدام کنند.
مبلغ دریافتی ماهانه این شرکت‌ها از سه برابر حداقل حقوق سالانه کارگران مشمول قانون کار بیشتر نباشد.
مشخصات شرکت در تصویب‌نامه سامانه متمرکز خدمات سازمان فناوری اطلاعات ایران ثبت شده باشد.
از کلیه مشوقان در زمینه‌های مهارت‌افزایی و ارتقای دانش و حمایت از مشاغل کوچک خانگی و دانش‌بنیان حمایت می‌شود.
کسبوکارهای نوپا اجازه دارند تا از نیروهای متخصص خارجی بهره ببرند.
محاسبه مالیات استارتاپ‌ها حقیقی یا حقوقی؟
ممکن است هنگام محاسبه مالیات استارتاپ خود ندانید که باید آن را به صورت حقیقی حساب کنید یا حقوقی. پیش‌تر نحوه محاسبه مالیات به صورت حقیقی و حقوقی را توضیح دادیم. محاسبه آن به فعالیت شرکت شما دارد بستگی دارد که به کدام عنوان ثبت شده باشد. درواقع شخص حقوقی، هر سازمان یا نهادی است که فعالیت تجاری خاصی را انجام می‌دهد و برای آن سازمان یا شرکت حقوق و تکالیف منحصر به فردی مشخص می‌شود.
برای اشخاص حقیقی محدودیت زمانی وجود دارد و با مرگ این اشخاص تمامی حقوق از بین می‌رود اما شخصیت حقوقی به مرگ افراد وابسته نیست و تا زمانی که شرکت وجود داشته باشد، حق و حقوق هم وجود دارند. تفاوت دیگر در محل اقامت آن‌ها است. محل سکونت اشخاص حقیقی، خانه و منزل است درحالی که محل اقامت اشخاص حقوقی، دفاتر و یا اسناد مختلف یک شرکت است.
