مسعود خوانساری رییس پارلمان بخش خصوصی در سی و هشتمین جلسه هیات نمایندگان اتاق تهران که صبح امروز با حضور اعضا برگزار شد با اشاره به ابلاغ سیاست های برنامه هفتم توسعه، عملکرد دولت ها در برنامه ششم توسعه مورد ارزیابی قرار داد و گفت: در برنامه هفتم توسعه نرخ رشد اقتصادی متوسط ۸ درصد اعلام شده است. جدای از این بر اساس هدف گذاری صورت گرفته باید نرخ تورم در طول ۵ سال تک رقمی شود. برای رسیدن به موفقیت در برنامه هفتم لازم است که تحلیلی از برنامه ششم داشته باشیم و ناکامی ها، شکست ها و توفیقاتی که وجود داشته بررسی شوند تا بتوانند نقشه راه برنامه هفتم باشند.

رئیس اتاق تهران در ادامه به بررسی چند شاخص مهم اقتصادی درهدفگذاری برنامه ششم توسعه و عملکرد سال های برنامه پرداخت و گفت: اول بحث تولید ناخالص داخلی است؛ برابر پیش بینی برنامه پنج ساله ششم توسعه باید سالانه شاهد متوسط ۸ درصد رشد می بودیم که الان برای برنامه هفتم هم همین در نظر گرفته شده است. در واقع در طول پنج سال برنامه ششم توسعه باید معادل ۴۶.۹ درصد رشد اتفاق می افتاد ولی آن چه که در طول برنامه به دست آورده ایم ۳.۴۴ درصد بوده است.

قیمت ها در طول پنح سال معادل ۴.۷۶ برابر شده است یعنی حدودا ما سالی ۱۰۰ درصد افزایش قیمت ها را در طول برنامه ششم شاهد بوده ایم که نشان دهنده وضعیت بسیار ناهنجار نبود ثبات اقتصادی در کشور است

او همچنین درباره رشد سالانه تورم هم گفت: قیمت ها در طول پنح سال معادل ۴.۷۶ برابر شده است یعنی حدودا ما سالی ۱۰۰ درصد افزایش قیمت ها را در طول برنامه ششم شاهد بوده ایم که نشان دهنده وضعیت بسیار ناهنجار نبود ثبات اقتصادی در کشور است.

به گفته او، نبود ثبات اقتصادی باعث عدم صرفه سرمایه گذاری در بخش های مولد بوده و سرمایه ها را به سمت بخش های غیرمولد سوق داده است.

رییس پارلمان بخش خصوصی تهران افزود: سومین شاخص مهم برنامه ششم وضعیت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص است که به عنوان یکی از عوامل اصلی رشد اقتصاد در سال های گذشته کاهش شدیدی یافته است. طبق اعلام بانک مرکزی در۵ ساله برنامه ششم میزان خروج سرمایه ۴۵ میلیارد دلار (سالانه ۹ میلیارد دلار) بوده که به نظر من این رقم خوشبینانه است زیرا بخش مهمی از اقتصاد ما زیرزمینی و غیر شفاف است و باتوجه به این نکته حتما میزان خروج سرمایه بیش از ۹ میلیارد دلار در سال بوده است.

او همچنین با بیان اینکه میزان موجودی سرمایه، در سال های گذشته کاهش یافته است، افزود: در سال های اخیر میزان جذب سرمایه جدید تکافوی میزان اصطحلاک سرمایه های موجود در کشور را نمی دهد در حالی که برابر اهداف در نظر گرفته شده در برنامه ششم موجودی سرمایه سالانه باید ۲۱.۴ درصد داشته پیدا می کرد ولی در عمل در طول برنامه ششم ۲۸.۸ درصد کاهش یافته است یعنی سالانه معادل ۵.۷۶ درصد کاهش پیدا کرده است.

خوانساری درباره شاخص رشد بهره وری نیز گفت: همان گونه که می دانید رشد اقتصاد از دو طریق حاصل می شود؛ یکی از طریق تزریق سرمایه و نیروی کار بیشتر به سیستم اقتصادی و دوم از طریق استفاده بهتر از سرمایه ها و نهادی که در اختیار هست که بهروری تلقی می شود. براساس برنامه ششم قرار بوده است که رشد سالیانه بهره وری معادل ۲.۸ درصد باشد اما متاسفانه در طول برنامه این بخش رشد برابر صفر داشته که نشان دهنده این امر است که در اقتصاد ایران بسیاری از ساختارهای سیاست های موجود، مشوق بهره وری نبوده یا حداقل سازگار با بهره وری نیستند.

خوانساری در ادامه به عواملی که می تواند باعث رشد بهره وری در طول برنامه های توسعه شود، اشاره کرد و گفت: بهره وری بنگاه ها، از طریق نوآوری، بهبود فرآیندها، آموزش نیروی انسانی، مدیریت هزینه ها، انتقال فناوری و نظایر آن، تحقق پیدا می کند و در نهایت منجر به افزایش بهره وری در کل اقتصاد می شود در حالی که با افزایش موانع تجاری، ممانعت از رقابت آزاد و استفاده از تکنولوژی نسل های عقب افتاده، اقتصاد کشور دچار مشکل شده است. همچنین سهم بالای بخش عمومی در اقتصاد ایران با توجه به کمبود بهره وری و کارایی در بخش عمومی نسبت به بخش خصوصی، موجب کاهش رشد بهره وری شده است.

مهم ترین عامل عدم موفقیت برنامه ششم توسعه افت شدید سرمایه های اجتماعی بوده است که باعث شده سرمایه گذاری کاهش پیدا کند

رئیس اتاق تهران در ادامه به جمع بندی عوامل اصلی ناکامی های برنامه ۵ ساله ششم توسعه که می توانند راهکاری برای رسیدن به اهداف برنامه هفتم باشند، پرداخت و گفت: مهم ترین عامل عدم موفقیت برنامه ششم توسعه افت شدید سرمایه های اجتماعی بوده است که باعث شده سرمایه گذاری کاهش پیدا کند و اگر سرمایه گذاری هم صورت گرفته در بخش های غیرمولد و سرمایه گذاری هایی بوده که به صورت زودبازده بتواند به نتیجه برسند.

او ادامه داد: عامل دوم خروج سرمایه بوده است؛ خروج سرمایه آفت بزرگی در سال های گذشته بوده که همچنان ادامه دارد و باعث شده که رشد سرمایه گذاری را نسبت به اصطحلاک منفی کند. عامل دیگر ناکامی در برنامه ششم خروج نیروهای نخبه و مهاجرت آن ها از ایران بوده است؛ برای مثال در هفته گذشته گزارشی اعلام شد که نشان می دهد فقط در سال گذشته ۱۶۰ متخصص قلب از کشور خارج شده اند و در همه بخش ها چنین روندی وجود داشته که بسیار نگران کننده است. این وضعیت نشان می دهد در سال های آینده ما با کمبود متخصص در داخل کشور رو به رو می شویم. عامل دیگر هم مدیریت و حکمرانی غلط در مباحث اقتصادی بوده و نکته بعدی هم تصدی گری دولت و اقتصاد دولتی است.