مطالعه از راه‌های گوناگونی سلامت روان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد اما متأسفانه علاقه به کتاب و مطالعه در میان نسل‌های جدیدتر کم‌رنگ شده است.
به گزارش خانه روشن، در طول تاریخ بشر، هیچ‌وقت مثل امروز دسترسی به کتاب و مطالعه ساده نبوده است. در دنیای امروز شما می‌توانید تنها با چند کلیک، روی صفحه اسکرین به هزاران هزار موضوع و مطلب برای مطالعه و آموزش دست پیدا کنید؛ از ادبیات و فلسفه گرفته تا روان‌شناسی و علوم.
دهه‌هاست که کارشناسان از مطالعه به‌عنوان یک درمان مکمل در کنار درمان اولیه برای کنترل برخی از ناهنجاری‌های روحی و روانی، مانند افسردگی و اضطراب استفاده می‌کنند.
در واقع اصطلاح «بیبلیوتراپی» یا کتاب‌درمانی شهرت زیادی پیدا کرده است و در آن از کتاب‌ها به‌عنوان یک منبع درمانی استفاده می‌کنند. در مورد کودکان نیز این شیوه می‌تواند مفید باشد، زیرا شواهد نشان داده‌اند مطالعه بر اعتمادبه‌نفس و سلامت روان اثر قابل‌توجهی می‌گذارد.
آمار افسردگی و اضطراب در میان جمعیت عموم به سطح نگران‌کننده‌ای رسیده است و در میان این آمار، تعداد کودکان و جوانان نیز بسیار زیاد است؛ بنابراین مطالعه می‌تواند کمک بزرگی به پیشگیری یا کاهش این عوارض روحی بکند.
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۶ دریافت افرادی که عادت به مطالعه دارند در مقایسه با آنهایی که عادت به مطالعه ندارند بیشتر عمر می‌کنند. در واقع کارشناسان دریافته‌اند اثر مثبتی که مطالعه بر قدرت ادراکی فرد می‌گذارد به‌صورت ۲۳ ماه طول عمر بیشتر در مقایسه با کسانی که فقط گاهی روزنامه یا مجله (نه کتاب) می‌خوانند خودش را نشان می‌دهد.
شما از طریق مطالعه با عقاید و اصولی آشنا می‌شوید و درس‌هایی می‌گیرید که می‌توانید آنها را در زندگی واقعی خود به کار ببرید. در نتیجه تصمیم‌های بهتری می‌گیرید، دچار خیلی از مشکلات نمی‌شوید و بهتر می‌توانید از فرصت‌های زندگی‌تان بهره ببرید. همهٔ این اتفاقات خوب بر سلامت جسم و روان و به‌طورکلی کیفیت زندگی‌تان اثر می‌گذارند. پس عجیب نیست که مطالعه عمرتان را طولانی‌تر کند!
مطالعه سبب بهبود ارتباطات مغزی‌تان می‌شود
پژوهشی که در سال ۲۰۱۸ منتشر شد دریافت بچه‌هایی که بسیار مشتاق مطالعه کتاب بودند، ارتباطات مغزی بیشتری داشتند. این تحقیق که شامل بچه‌های ۸ تا ۱۲ساله می‌شد نشان داد ارتباطات در قسمت‌های ادراکی، بصری و کنترل زبان در نیمکره چپ مغز افزایش یافته بود؛ بنابراین عادت به مطالعه می‌تواند نواحی مربوط به پردازش زبان و بینایی را تقویت کند.
اما این تمام ماجرا نیست؛ کارشناسان در تحقیقات خود متوجه شده‌اند درست همان‌طور که ارتباطات مغزی کودکان در زمان مطالعه بیشتر می‌شود، وقتی بچه‌ها همان مدت زمان را در مقابل کامپیوتر و تبلت و موبایل می‌گذرانند ارتباطات مغزی‌شان کاهش می‌یابد.
این قیاس و تضاد، نتایج مهمی به ما می‌دهد؛ کارشناسان به‌طورقطع دریافته‌اند کاهش مدت زمان استفاده از انواع اسکرین‌ها و جایگزین کردن آن با مطالعه طی سنین مهم رشد، واقعاً ضروری است.
شما از طریق مطالعه با عقاید و اصولی آشنا می‌شوید و درس‌هایی می‌گیرید که می‌توانید آنها را در زندگی واقعی خود به کار ببرید. در نتیجه تصمیم‌های بهتری می‌گیرید، دچار خیلی از مشکلات نمی‌شوید و بهتر می‌توانید از فرصت‌های زندگی‌تان بهره ببرید.
مطالعه، همدلی‌تان را بیشتر می‌کند
شاید فکر نمی‌کردید کتاب خواندن حس همدلی‌تان را قوی‌تر کند. محققان دریافته‌اند مطالعهٔ کتاب، خصوصاً کتاب‌های داستانی تخیلی، همدلی ما را نسبت به دیگران بیشتر می‌کند. تحقیقات دیگری که در همین زمینه انجام شده‌اند نشان می‌دهند همدلی بیشتر به معنی رشد بیشتر جنبهٔ اجتماعی انسان، بهبود روابط درون‌فردی و سازگاری و هماهنگی بیشتر با بقیه است.
همدلی یعنی اینکه بتوانید احساسات و افکار دیگران را دریافت و درک کنید. تئوری ارائه شده می‌گوید کسی که داستان تخیلی می‌خواند، با ایده‌ها، رفتارها و ارزش‌های شخصیت‌های داخل کتاب تا سطحی ارتباط برقرار می‌کند که می‌تواند تمام این معیارها را به زندگی واقعی‌اش نیز انتقال بدهد. پس کتاب بخوانید تا با خودتان و دیگران همدل‌تر شوید!
مطالعه جلوی افت قدرت ادراکی مغزتان را می‌گیرد
هرچند هنوز نتایج قطعی در این مورد ارائه نشده است و مطالعات همچنان ادامه دارند؛ اما شواهدی مبنی بر این موجودند که مطالعه می‌تواند مغز را در برابر افت قدرت ادراکی‌اش مقاوم کند؛ مثلاً کارشناسان می‌گویند تقویت فعالیت ادراکی مغز در سنین کودکی که مثلاً از طریق مطالعه ایجاد می‌شود، با افت کمتر قدرت ادراکی مغز در سنین بالا ارتباط دارد.
مطالعه نوعی ورزش برای مغز است؛ ورزشی که می‌تواند سلامت عملکرد ادراکی مغز افراد بزرگسال را حفظ کند. پس کتاب بخوانید و به کتاب خواندن عادت کنید تا احتمال ابتلا به زوال عقل و آلزایمر و دیگر عوارض مغزی را کاهش دهید.
مطالعه استرستان را تسکین می‌دهد
شواهدی وجود دارد که مطالعه به‌عنوان یک عادت می‌تواند استرستان را کم کند. اثرات مطالعه بر میزان استرس مشابه اثرات یوگا و سرگرمی بر استرس است. ۳۰ دقیقه مطالعه واقعاً می‌تواند شما را آرام کند، پس علاوه بر اینکه یک نوع سرگرمی است، تکنیکی برای کاهش استرس نیز می‌تواند باشد.
مطالعه با تفکر انتقادی که در شما ایجاد می‌کند به نفع سلامت روانتان است
مطالعه می‌تواند طرز فکر انتقادی را به شما یاد بدهد. تفکر انتقادی عبارتی است که دهه‌هاست که در تمام دنیا در برنامه‌های آموزشی وجود دارد. تفکر انتقادی یعنی اینکه شما بتوانید جملات و گفته‌هایی را که به‌عنوان واقعیت و حقیقت تلقی می‌شوند، بر اساس تجزیه‌وتحلیل درست زیر سؤال ببرید و به چالش بکشید.
