از طرح «تعدیل روشنایی» تا تداوم زمزمه های سوزاندن «مازوت» در نیروگاه ها
آیا خاموشی معابر پایتخت با آلودگی هوا ارتباط دارد؟
موضوع خاموشی شبانه معابر پایتخت، که این روزها در صدر خبرها هم بوده اما زمانی این خبر جالب‌تر می‌شود که خط‌باریک ارتباط میان چند موضوع مختلف را در آن تشخیص دهیم.
در روزهای گذشته خبرهای متعددی در مورد خاموشی شبانه معابر و خیابان‌های تهران و برخی شهرهای دیگر، همزمان با اجرای طرح منع آمدوشد شبانه منتشر شد. عنوان این طرح، آن‌طور که مسعود صادقی، مدیرکل دفتر نظارت بر توزیع برق شرکت توانیر گفته «تعدیل روشنایی» بوده و هدف از اجرای آن نیز پایداری شبکه برق و کاهش مصرف گاز به‌منظور تولید برق اعلام شده است.
از آن سو اما شرکت توانیر درحالی از هماهنگی میان ارگان‌های مختلف در اجرای این طرح سخن می‌گوید که صدای اعتراض دستکم برخی نهادها همچون شهرداری، شورای شهر و نیز پلیس راهور پایتخت نسبت‌به اجرای این طرح بلند شده است.
در این میان، اما یکی از اعضای شورای شهر تهران به نکته‌ای اشاره کرده که شاید سرنخ ارتباط میان آلودگی ناشی‌از سوزاندن «مازوت» در نیروگاه‌ها (به‌گفته این عضو شورای شهر) و خاموشی‌های شبانه را روشن کند.
مسعود صادقی، مدیرکل دفتر نظارت بر توزیع برق شرکت توانیر، چندی پیش، علت خاموشی شبانه در تهران و برخی دیگر از شهرهای کشور را به طور تلویحی به صرفه جویی در مصرف گاز ارتباط داد و گفت: «به‌دلیل صرفه‌جویی در مصرف گاز، وزارت نیرو در همکاری با وزارت نفت و سایر دستگاه‌های اجرایی که در موضوع روشنایی معابر دخیل هستند، مصمم است روشنایی معابری را که در بسیاری از ساعات شب ضرورتی ندارند، کاهش دهند تا در مصرف گاز صرفه‌جویی شود.»
ازآن‌سو مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور نیز به ایلنا گفت طی روزهای گذشته، طرح اصلاح روشنایی معابر و بزرگراه‌ها جهت جلوگیری از مصرف برق و گاز در دستور کار دولت و مسئولان وزارت نیرو قرار گرفته و این طرح پس از ساعت ۹شب، در شهرهای قرمز و نارنجی اجرا می‌شود. بااین‌همه، پایگاه خبری شرکت توانیر خبر داده بود طرح تعدیل روشنایی با محوریت شرکت‌های توزیع برق، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری‌ها و در همه استان‌ها در حال اجراست و این طرح با هدف کاهش مصرف گاز نیروگاهی در سه بخش روشنایی بزرگراهی، بین‌شهری و فضای سبز صورت می‌گیرد.
چه کسی چراغ ها را خاموش می‌کند؟
اما حتی اگر هدف از خاموشی‌های شبانه روشن باشد، ظاهرا میان دستگاه‌های مختلف بر سر ضرورت و شیوه اجرای این خاموشی توافق نظری وجود ندارد.
رئیس پلیس راهور تهران، دو روز پیش، با اعلام مخالفت پلیس با خاموش شدن چراغ‌های برخی بزرگراه‌ها در ساعات منع آمدوشد کرونایی گفت: «مخالفت خود را با این موضوع اعلام کردیم اما شرکت توانیر می‌گوید مشکلاتی وجود دارد و آنها باید زیرساخت‌های خود را تعمیر کنند.»
سردار محمدحسین حمیدی به ایسنا گفت: «پلیس گزارش خود در مورد احتمال افزایش تصادفات در نتیجه خاموشی خیابان‌ها و بزرگراه‌ها در ساعات منع تردد را اعلام خواهد کرد . علاوه‌بر آن، پیگیر تامین نور در دیگر معابر و گذرگاه ها خواهد بود تا این مساله حل‌وفصل شود.»
البته شورای شهر تهران ضمن اعلام مخالفت با خاموشی شبانه در تهران، در این مورد از خود و شهرداری سلب مسئولیت کرده است. روز گذشته مجید فراهانی، عضو شورای شهر تهران در صحن شورا در این مورد گفت: «این خاموشی، چهره تهران را در شب به هم ریخته و شهر را برای زیست‌شبانه به‌ویژه برای پیاده‌روها نامناسب کرده است.»
وی افزود: «عدم تامین روشنایی، سبب فراهم شدن بستر مناسب برای بزهکاری و تبدیل معابر به فضاهای ناامن و بی‌دفاع شده است. این موضوع امنیت شهر را به خطر می‌اندازد و تصور شهروندان پایتخت نیز تغییر خواهد کرد.»
فراهانی گفت: «براساس قانون سازمان برق ایران که مصوب سال ۱۳۴۶ است، همچنین آیین‌نامه نحوه تامین و تعیین هزینه روشنایی معابر که مصوب همان سال است، هزینه روشنایی معابر توسط شرکت‌های برق منطقه‌ای از محل عوارض مقرر بر مصرف برق، تامین و برداشت می‌شود.»
وی ادامه داد: «بسیاری گمان می‌کنند شهرداری تهران در این زمینه نسبت‌به وظایف خود کوتاهی می‌کند، این درحالی است‌که تامین منابع روشنایی معابر برعهده وزارت نیرو و شرکت برق منطقه‌ای است.»این در حالی است که مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک شهر تهران هم به‌تازگی از افزایش تصادف‌ها و سرقت تجهیزات شهری پس از خاموشی روشنایی معابر خبر داده است.
کوروش جدی‌ثانی در این مورد گفته بود: «خاموشی‌های اخیر باعث کاهش دید دوربین‌های نصب‌شده در معابر شهری و کاهش کنترل خودروهای متخلف شده و متاسفانه آمار سرقت تجهیزات هوشمند شهری هم پس از این خاموشی‌ها با افزایش چشمگیری مواجه بوده است.»
از محدودیت‌های کرونایی تا «مازوت» و خاموشی
موضوع خاموشی شبانه معابر پایتخت، که این روزها در صدر خبرها هم بوده اما زمانی این خبر جالب‌تر می‌شود که خط‌باریک ارتباط میان چند موضوع مختلف را در آن تشخیص دهیم. در هفته‌های گذشته و همزمان با اوج‌گیری آلودگی هوا در تهران و البته برخی شهرهای بزرگ دیگر، موضوع استفاده از سوخت «مازوت» در نیروگاه‌ها به میان آمد و ازسوی برخی کارشناسان، به‌عنوان عامل اصلی آلودگی هوا معرفی شد. سازمان حفاظت محیط‌زیست البته این موضوع را رد کرد و گفت دستکم در اطراف تهران، نیروگاه ها از «مازوت» استفاده نمی‌کنند.
با این‌همه، ظاهرا برخی اعضای شورای شهر تهران همچنان اصرار دارند موضوع آلودگی هوا به «مازوت» ربط دارد و با افزایش مصرف گاز خانگی، نیروگاه‌ها با کمبود سوخت مواجه شده و ناچار به سوزاندن این سوخت می‌شوند و درنتیجه بر حجم آلودگی هوا افزوده می‌شود. اما ارتباط این موضوع با خاموشی‌های شبانه چیست؟
زهرا نژادبهرام، عضو شورای تهران به تازگی با اشاره به اینکه در طرح «تعدیل روشنایی»، کاهش روشنایی در بزرگراه‌ها و اتوبان‌ها درنظر گرفته شده و خاموشی محله‌ها یا دسترسی‌های محلی در شهر دیده نشده است، به اعتماد گفت: «کاهش مصرف برق به‌تبع افزایش مصرف گاز خانگی و کاهش منابع گازی در نیروگاه‌های حرارتی تولید برق ضرورت دارد و این ضرورت در طرح «تعدیل روشنایی» دیده شده است، اما قرار نیست با این طرح امنیت شهروندان در شهر با اختلال همراه شود.»
